مقایسه دوره بازگشت سرمایه عادی و متحرک در نرم افزار کامفار
دوره بازگشت سرمایه یکی از شاخص‌های مهم در ارزیابی طرح‌های سرمایه‌گذاری است. این شاخص نشان می‌دهد که چه مدت زمانی طول می‌کشد تا سرمایه‌گذاری اولیه از طریق جریان‌های نقدی پروژه بازیابی شود. در ارزیابی پروژه‌ها، دو روش اصلی برای محاسبه دوره بازگشت سرمایه وجود دارد: دوره بازگشت سرمایه عادی و دوره بازگشت سرمایه متحرک. در این مقاله، با استفاده از نرم افزار کامفار، به مقایسه این دو روش پرداخته و تفاوت‌های آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.
دوره بازگشت سرمایه عادی
دوره بازگشت سرمایه عادی ساده‌ترین روش برای محاسبه مدت زمان بازگشت سرمایه است. در این روش، جریان‌های نقدی پروژه در سال‌های مختلف با هم جمع شده و زمانی که مجموع جریان‌های نقدی مثبت برابر با سرمایه‌گذاری اولیه شد، دوره بازگشت سرمایه محاسبه می‌شود. در این روش، ارزش زمانی پول در نظر گرفته نمی‌شود و تمام جریان‌های نقدی دارای ارزش یکسانی در نظر گرفته می‌شوند.
دوره بازگشت سرمایه متحرک
دوره بازگشت سرمایه متحرک روشی دقیق‌تر از روش عادی است. در این روش، جریان‌های نقدی پروژه قبل از جمع شدن، تنزیل می‌شوند. تنزیل به معنای محاسبه ارزش فعلی یک مبلغ در آینده است. با توجه به اینکه پول در طول زمان ارزش خود را از دست می‌دهد، تنزیل به ما کمک می‌کند تا ارزش واقعی جریان‌های نقدی در زمان حال را محاسبه کنیم. بنابراین، دوره بازگشت سرمایه متحرک، مدت زمانی را نشان می‌دهد که طول می‌کشد تا ارزش فعلی جریان‌های نقدی مثبت، برابر با سرمایه‌گذاری اولیه شود.
مقایسه دوره بازگشت سرمایه عادی و متحرک
- در نظر گرفتن ارزش زمانی پول: مهم‌ترین تفاوت بین این دو روش، در نظر گرفتن ارزش زمانی پول در روش متحرک است. در روش عادی، تمام جریان‌های نقدی با ارزش یکسانی در نظر گرفته می‌شوند، در حالی که در روش متحرک، جریان‌های نقدی آینده به ارزش فعلی خود تبدیل می‌شوند.
- دقت محاسبات: دوره بازگشت سرمایه متحرک به دلیل در نظر گرفتن ارزش زمانی پول، دقت بالاتری نسبت به روش عادی دارد.
- نتایج متفاوت: به دلیل تفاوت در روش محاسبه، نتایج حاصل از این دو روش معمولاً متفاوت است. در بسیاری از موارد، دوره بازگشت سرمایه متحرک طولانی‌تر از دوره بازگشت سرمایه عادی است.
استفاده از نرم افزار کامفار
نرم افزار کامفار ابزاری قدرتمند برای تحلیل پروژه‌های سرمایه‌گذاری است. در این نرم افزار، می‌توان به سادگی دوره بازگشت سرمایه عادی و متحرک را محاسبه و مقایسه کرد. با استفاده از منوی نتایج تجاری و انتخاب گزینه‌های مربوطه، می‌توان نمودارهای مربوط به دوره بازگشت سرمایه را مشاهده کرد.
پس از مبحث تحلیل پارامتریک، حال نوبت به تحلیل دوره بازگشت سرمایه عادی و متحرک می رسد. در ادامه به تحلیل دوره بازگشت سرمایه عادی و همچنین دوره بازگشت سرمایه متحرک و سپس به بررسی و مقایسه تفاوت این دو پرداخته شده است.
حال از منوی قبل که مشاهده شد، از باکس اول فیلد «نتایج تجاری»، در باکس جریانات نقدی تنزیل شده و سپس در باکس سوم، گزینه «دوره بازگشت سرمایه عادی» را انتخاب می نماییم.
پس از انتخاب آیتم «دوره بازگشت سرمایه عادی»، پنجره زیر باز می شود. بر اساس این نمودار مشخص می گردد که بین سال های ۱۳۸۹تا ۱۳۹۰، دوره بازگشت سرمایه عادی پروژه می باشد.
دوره بازگشت سرمایه: به مدت زمانی گفته می شود که طول می کشد تا سرمایه اولیه برگردد.
سپس از همان باکس شماره ۳ آیتم «دوره بازگشت سرمایه متحرک» را انتخاب می نماییم.
بنابراین پنجره زیر باز می شود. همان گونه که مشاهده می گردد، در دوره بازگشت سرمایه متحرک، بازگشت سرمایه بین سال های ۱۳۹۲تا ۱۳۹۳اتفاق می افتد.
نکته: باید دقت داشت که زمانی بحث از دوره بازگشت سرمایه متحرک می گردد، سرمایه اولیه دیرتر بر می گردد و به این مفهوم است که دوره بازگشت سرمایه طولانی شده است.
دلیل این اتفاق این است که روش محاسبه آن با سرمایه عادی متفاوت می باشد و در محاسبه آن به ارزش زمانی پول توجه می گردد و باعث ایجاد اختلاف در جریانات نقدی می شود و در نتیجه باعث می شود که دیر تر به سرمایه اولیه برسیم.
همچنین در ادامه می توان از قسمت «ارزش ها»، خالص ارزش فعلی تجمعی را در سال های مختلف مورد بررسی قرار داد.
در این قسمت، از آنجایی که اعداد از منفی به مثبت تبدیل شده است که در بین سال های ۹۳ تا ۹۴ اتفاق می افتد، دوره بازگشت سرمایه متحرک را می توان دید.
همچنین برای دوره بازگشت سرمایه عادی نیز می توان این دوره را مشاهده نمود.
نتیجه‌گیری
هر دو روش دوره بازگشت سرمایه دارای مزایا و معایبی هستند. دوره بازگشت سرمایه عادی ساده و سریع است، اما دقت آن پایین است. دوره بازگشت سرمایه متحرک دقیق‌تر است، اما محاسبات آن پیچیده‌تر است. انتخاب روش مناسب به عوامل مختلفی مانند نوع پروژه، نرخ تنزیل و هدف تحلیل بستگی دارد.
توصیه می‌شود که در ارزیابی پروژه‌های سرمایه‌گذاری، علاوه بر دوره بازگشت سرمایه، از سایر شاخص‌های ارزیابی مانند نرخ بازده داخلی (IRR)، خالص ارزش فعلی (NPV) و نسبت سود به هزینه (B/C) نیز استفاده شود.
