ارزش فعلی خالص (NPV) و محاسبه آن با تابع NPV در اکسل
مقدمه‌ای بر ارزش فعلی خالص
ارزش فعلی خالص (Net Present Value یا NPV) مفهومی کلیدی در ارزیابی پروژه‌های سرمایه‌گذاری است. این مفهوم به ما کمک می‌کند تا ارزش فعلی یک جریان نقدی آینده را با در نظر گرفتن نرخ تنزیل محاسبه کنیم. به عبارت ساده‌تر، NPV نشان می‌دهد که آیا یک سرمایه‌گذاری از نظر مالی به صرفه است یا خیر.
همانطور که می‌دانیم، ارزش پول در طول زمان تغییر می‌کند. به همین دلیل، پولی که امروز در اختیار داریم، ارزش بیشتری نسبت به پولی دارد که در آینده دریافت خواهیم کرد. این امر به دلیل عواملی مانند تورم و فرصت‌های سرمایه‌گذاری است. NPV با توجه به این واقعیت، ارزش آینده پول را به ارزش فعلی آن تبدیل می‌کند.
تابع NPV در اکسل: ابزاری قدرتمند برای محاسبه NPV
اکسل به عنوان یکی از پرکاربردترین نرم‌افزارهای صفحه گسترده، ابزاری قدرتمند برای انجام محاسبات مالی از جمله محاسبه NPV در اختیار کاربران قرار می‌دهد. تابع NPV در اکسل به صورت خودکار ارزش فعلی خالص یک جریان نقدی را محاسبه می‌کند.
ساختار تابع NPV:
=NPV(rate, value1, [value2], ...)
- rate: نرخ تنزیل است که نشان‌دهنده نرخ بازدهی مورد انتظار برای سرمایه‌گذاری است.
- value1, value2, …: جریان‌های نقدی در دوره‌های مختلف هستند.
نکات مهم در استفاده از تابع NPV:
- یکپارچگی نرخ تنزیل: نرخ تنزیل باید در تمام دوره‌های زمانی ثابت باشد.
- ترتیب زمانی جریان‌های نقدی: جریان‌های نقدی باید به ترتیب زمانی وارد شوند و فاصله زمانی بین آن‌ها یکسان باشد.
- زمان وقوع جریان‌های نقدی: فرض می‌شود که جریان‌های نقدی در پایان هر دوره اتفاق می‌افتند.
کاربردهای NPV در تصمیم‌گیری‌های مالی
- ارزیابی پروژه‌های سرمایه‌گذاری: با محاسبه NPV یک پروژه، می‌توان تعیین کرد که آیا این پروژه از نظر مالی به صرفه است یا خیر. اگر NPV مثبت باشد، به معنای آن است که ارزش فعلی درآمدهای پروژه بیشتر از هزینه‌های آن است.
- مقایسه پروژه‌های مختلف: با محاسبه NPV برای چندین پروژه، می‌توان پروژه‌هایی که بیشترین ارزش افزوده را ایجاد می‌کنند، شناسایی کرد.
- تعیین نرخ بازده مورد انتظار: با استفاده از تابع NPV می‌توان نرخ بازدهی مورد انتظاری را تعیین کرد که باعث می‌شود NPV یک پروژه برابر با صفر شود. این نرخ بازده، نرخ داخلی بازده (IRR) نامیده می‌شود.
مثال:
| اطلاعات اولیه | |||
| سرمایه گذاری اولیه | 2,000,000 | ||
| نرخ مالیات | 25% | هزینه سال اول | 6000 |
| فروش سال اول | 1200 | نرخ بهره | 20% |
| رشد فروش | 5% | نرخ رشد هزینه | 15% |
| قیمت سال اول | 7500 | نرخ رشد قیمت | 10% |
نحوه محاسبه:
(,…[NPV(rate,value1,[value2=
نتیجه محاسبه:
| سال اول | سال دوم | سال سوم | سال چهارم | سال پنجم | |
| مقادیر فروش | 1200 | 1260 | 1323 | 1389 | 1459 |
| قیمت هر واحد محصول | 7500 | 8250 | 9075 | 9983 | 10981 |
| هزینه هر واحد محصول | 6000 | 6900 | 7935 | 9125 | 10494 |
| درآمدها | 9,000,000 | 10,395,000 | 12,006,225 | 13,867,190 | 16,016,604 |
| هزینه ها | 7200000 | 8694000 | 10498005 | 12676341 | 15306682 |
| سود قبل از مالیات | 1,800,000 | 1,701,000 | 1,508,220 | 1,190,849 | 709,923 |
| مالیات | 450,000 | 425,250 | 377,055 | 297,712 | 177,481 |
| سود بعد از مالیات | 1,350,000 | 1,275,750 | 1,131,165 | 893,137 | 532,442 |
و در نهایت با محاسبه تابع خواهیم داشت:
NPV = 1,310,241
جمع‌بندی
ارزش فعلی خالص (NPV) یک مفهوم اساسی در ارزیابی پروژه‌های سرمایه‌گذاری است. با استفاده از تابع NPV در اکسل می‌توان به سادگی ارزش فعلی یک جریان نقدی را محاسبه کرد و تصمیمات مالی بهتری اتخاذ نمود. در هنگام استفاده از این تابع، باید به نکات مهمی مانند یکپارچگی نرخ تنزیل، ترتیب زمانی جریان‌های نقدی و زمان وقوع جریان‌های نقدی توجه داشت.
