آشنایی با طرح های امکان سنجی
مطالعات امکان سنجی (طرح توجیهی) به منظور اخذ تصمیم درست و منطقی در سرمایه گذاری یک پروژه صنعتی می باشد که بایستی متضمن مبنایی فنی، اقتصادی و بازرگانی باشد.
مطالعات امکان سنجی (طرح توجیهی):
به طور کلی می توان گفت که در «مطالعات امکان سنجی» (طرح توجیهی) (Feasibility Stusy) مطلوب بایستی اجزای اصلی و پیامد های پروژه صنعتی مورد نظر، مورد تحلیل قرار گیرد. در واقع این مطالعه بایستی عوامل مهمی که با تولید یک محصول خاص ارتباط دارند را همراه با برخی روش های جایگزین برای تولید این محصول، معین کند و آنها را تحلیل نماید.
بسیاری از «مطالعات امکان سنجی» دارای پوشش یکسان و یا مشابهی می باشند که هر چند با توجه به عواملی از قبیل ماهیت صنعت، بزرگی و پیچیدگی واحد تولیدی مورد نظر از یک سو و سرمایه گذاری و سایر هزینه های مربوط، از سوی دیگر ممکن است از نظر جهت گیری و تاکید مسائل مورد اشاره، تفاوت زیادی داشته باشند، اما در کل لازم است که «مطالعات امکان سنجی» (طرح توجیهی) مطلوب، اجزای اصلی و پیامدهای یک پروژه صنعتی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد، مخصوصا هر نوع نارسایی در این زمینه، سودمندی مطالعه را محدود می کند.
«مطالعات امکان سنجی» (طرح توجیهی)، هدف نیست، بلکه وسیله ای برای گرفتن تصمیم درست در مورد سرمایه گذاری مورد نظر است که لزوما این تصمیم موافق با نتایج حاصل شده از مطالعات نمی باشد.
عرضه کنندگان تجهیزات یا تکنولوژی درک درستی از اصطلاح «مطالعات امکان سنجی» (طرح توجیهی) ندارند و اکثر مواقع عمدا آن را به روش های نادرستی به کار می گیرند.
مطالعات امکان سنجی:
«مطالعات امکان سنجی» (طرح توجیهی) ممکن است مبتنی بر وضعیت بازار و یا متکی بر مواد اولیه باشد، به این معنی که ابتکاراتی در مطالعه امکان سنجی به کار می آید، یا بر گرفته از تقاضای موجود و متکی بر آن است یا فرضی است و یا ناشی از وضعیت مواد اولیه است.
بخش های مطالعات امکان سنجی:
با توجه به موارد گفته شده، هدف از ارائه یک مطالعه امکان سنجی شرح داده شد. در ادامه لازم است تعیین گردد که یک مطالعه امکان سنجی باید دارای چه ابعادی باشد و چه بخش هایی لازم است که در گزارش ذکر شود. ابتدا لازم است به نکاتی که باید در مطالعه امکان سنجی بررسی شود، اشاره نمود:
- فرآیند کنترل و شناخت مسائل
- شناسایی اهداف، فرصت ها و تهدید ها
- شرح موقعیت ها
- شناسایی درآمد ها
- شناسایی هزینه ها
- تجزیه و تحلیل یک پروژه
یک طرح امکان سنجی از بخش های زیر تشکیل شده است:
- بخش اول: آشنایی با طرح و شرکت
- بخش دوم: بررسی اقتصادی (مطالعات بازار)
- بخش سوم: مطالعات فنی و برآورد امکانات زیربنایی طرح
- بخش چهارم: برآورد سرمایه گذاری طرح
- بخش پنجم: برآورد هزینه های تولید و ارزش فروش سالانه طرح
- بخش ششم: پیش بینی مالی و نحوه تامین مالی طرح
- بخش هفتم: تعیین شاخص های مالی و اقتصادی طرح
همچنین مطالعات امکان سنجی برای طرح ها و پروژه های زیر مورد استفاده قرار می گیرد:
- راه اندازی کارخانه های صنعتی و تولیدی
- راه اندازی کسب و کارهای خدماتی و جدید
- پروژه هایی که یک بار اتفاق می افتند همچون پروژه های عمرانی
- تصمیم گیری و انتخاب بین چند گزینه سرمایه گذاری
اهداف مطالعه امکان سنجی:
طرح های امکان سنجی با اهدافی به شرح زیر، تهیه می شوند:
- برای ارائه به موسسات مالی
- جهت دریافت وام و تسهیلات
- معرفی طرح به سرمایه گذاران جدید
- اخذ مجوز ها
- تلفیق شرکت ها
- و…
مراحل مطالعه امکان سنجی:
اهداف، فعالیت ها و مواردی که باید در یک مطالعه امکان سنجی درج گردد، در بالا شرح داده شد. در این قسمت، مراحل انجام یک مطالعه امکان سنجی تبیین می گردد که عبارتند از:
- گام اول: بررسی تقاضا، تعیین حوزه عملکرد یا محدوده پروژه، شناخت سیستم موجود، شناخت نیاز ها و مشکلات
- گام دوم: بررسی و تحلیل اهداف سیستم جدید که معمولا با توجه به اولویت و تقدم اجرایی، طبقه بندی می گردند، پس برای هر هدف، لازم است که افراد و واحد های ذینفع مشخص شوند.
- گام سوم: تعیین موجودیت های خارجی، که بایستی این موجودیت ها با دقت مشخص شوند و ارتباط آنها با سیستم تعیین گردد.
- گام چهارم: تعیین عوامل محدود کننده اجرای پروژه، به عبارت دیگر، میزان ریسک در موفقیت پروژه، مشخص شود.
- گام پنجم: تعیین دقیق محدوده پروژه، نیاز ها را مشخص نموده و به تایید مشتری برسد.
- گام ششم: ارائه راه حل
- گام هفتم: بررسی اقتصادی پروژه و هزینه های آن.
مطالعه مقاله محاسبه اصل و فرع ماهیانه را به شما عزیزان پیشنهاد می دهیم.
فاکتورهای رایج در مطالعات امکان سنجی:
عبارت مخفف تلوس (TELOS) به معنی پنج زمینه در امکان سنجی است که شامل موارد زیر می باشد:
- فنی
- اقتصادی
- قانونی
- عملیاتی
- زمان بندی
جنبه های ارزیابی طرح در مطالعات توجیهی:
- ارزیابی بازار
- ارزیابی فنی
- ارزیابی مالی
- ارزیابی اقتصادی
ارزیابی بازار:
ارزیابی بازار، یک کار مقدماتی در انجام مطالعات یک طرح است که در آن دو سوال زیر مطرح می شود:
- نیاز بازار به محصول یا خدمات مورد نظر، چقدر خواهد بود؟
- سهم بازار برای محصول یا خدمات طرح مورد نظر، چقدر خواهد بود؟
اطلاعات مورد نیاز:
- روند مصرف گذشته و سطح مصرف فعلی
- وضعیت عرضه در گذشته و حال
- امکانات و محدودیت های تولید
- وضعیت واردات و صادرات
- وضعیت رقابت
- ساختار هزینه
- ثبات تقاضا
ارزیابی فنی:
مهم ترین سوالات مطرح شده در ارزیابی فنی (مطالعه جنبه های مهندسی طرح):
- آیا مطالعات و تست های مقدماتی انجام یا پیش بینی شده است؟
- آیا در دسترس بودن مواد خام، انرژی و سایر ورودی ها تضمین شده است؟
- آیا ظرفیت و محل اجرای طرح، مناسب انتخاب شده است؟
- آیا روش تولید، درست انتخاب شده است؟
- آیا ماشین الات و تجهیزات، مناسب انتخاب شده است؟
- آیا تکنولوژی پیش بینی شده از نظر جامعه، مناسب است؟
ارزیابی مالی:
در ارزیابی مالی طرح توجیهی، موارد زیر بررسی می گردد:
- میزان سرمایه مورد نیاز طرح
- هزینه سرمایه
- نقطه سر به سر
- جریانات نقدی
- ارزش فعلی خالص و نرخ بازده داخلی طرح و…
- وضعیت و عملکرد مالی
ارزیابی اقتصادی:
در ارزیابی اقتصادی، موارد زیر مورد بررسی قرار می گیرد:
- تجزیه و تحلیل هزینه و منفعت طرح از دید جامعه
- اثرات طرح روی صرفه جویی در جامعه
- اثرات طرح روی خودکفایی
- اثرات طرح بر اشتغال
در پایان مطالعه مقاله نرخ بازده داخلی تعدیل شده جایگزینی کارآمد برای نرخ بازده داخلی به مخاطبین عزیز پیشنهاد می گردد.
دیدگاهتان را بنویسید