طرح کسب و کار (بیزینس پلن)

موضوعی که نباید از آن غافل شد، این است که محاسبات پیش از شروع یک پروژه، از تحقیقات بازار آن پروژه گرفته تا طرح توجیهی و مطالعات ریسک و طرح مالی و طرح بازاریابی و استراتژی مورد توجه در پروژه مورد نظر، همگی چگونه باید با هم ارتباط برقرار نمایند؟

یا به عبارتی، چگونه می توان از هماهنگی تک به تک این طرح ها در کنار هم، برای رسیدن به هدف مطلوب، بدون کم ترین خلل، اطمینان حاصل نمود؟ پاسخ به این سوال در ادامه این مطلب داده شده است.

طرح کسب و کار (بیزینس پلن):

یک طرح کسب و کار (Business Plan)، همچون یک نقشه راه، به سند مکتوبی گفته می شود که تمام جوانب رسیدن به هدف را برای کارآفرین فراهم می نماید تا به موقع فرصت ها را شناسایی نموده و از آنها بهره برداری کند و یا این که تهدید ها را پیش بینی و با آنها مقابله نماید.

هر بیزینس پلن، برای هر نوع پروژه اقتصادی، منحصر به فرد می باشد؛ زیرا نمی توان یک طرح کسب و کار، را که برای یک شرکت بزرگ تهیه و تنظیم شده است را برای یک شرکت دیگر استفاده نمود. اما چارچوب طرح کسب و کار (بیزینس پلن)، مشخص می باشد و همواره از اصول و قوانین کلی پیروی می کند.

اهمیت طرح کسب وکار:

تهیه یک بیزینس پلن خوب، به کارآفرین کمک می کند که به خود و سایرین ثابت کند که آیا ایده کسب و کار وی ارزش پیگیری دارد یا خیر. به طور کلی هدف از تهیه یک طرح کسب و کار (بیزینس پلن)، می تواند موارد زیر را در بر داشته باشد:

1. دریافت تسهیلات و سرمایه
2. شناسایی ریسک ها
3. برنامه ریزی دقیق
4. نحوه و استراتژی مدیریت پروژه
5. بودجه بندی صحیح
6. سنجش وضعیت کسب و کار و میزان موفقیت

بنابراین نتایج داشتن طرح کسب و کار شامل موارد زیر می شود:

1. شناسایی بازار، رقبا و برآورد دقیق صنعت
2. شناسایی وضعیت کسب و کارتان در صنعت و تعیین چشم انداز
3. برنامه ریزی زمانی برای دستیابی به چشم انداز
4. تشخیص تهدید ها و طراحی استراتژی برای مهار آنها
5. مدیریت سرمایه در گردش
6. منسجم کردن کردن مولفه های تاثیر گذار در کسب و کار

مخاطب طرح کسب و کار:

حالا که از اهمیت طرح کسب و کار (بیزینس پلن) صحبت شد، بایستی مشخص کرد که اهمیت طرح کسب وکار برای چه کسی است؟ یا این که بجز کارآفرین و صاحبان کسب و کار، به درد چه کسی می خورد؟

زمانی که یک کار آفرین نیاز به جذب سرمایه گذار یا یک شریک تجاری داشته باشد، تنها چیزی که یک سرمایه گذار مطمئن و هوشمند را راضی خواهد کرد که سر میز مذاکره با وی بنشیند، داشتن طرح کسب و کار می باشد. حتی زمانی که بخواهید یک همکار خبره را متقاعد نمایید تا با شما شراکت و همکاری کند، یا برای فراخوان اعطای دفتر نمایندگی، دریافت تسهیلات بانکی و… حتما به طرح کسب و کار نیاز است.

اجزای طرح کسب و کار:

1. خلاصه مدیریتی
2. مطالعات فرصت
3. استراتژی بازار
4. تحلیل رقبا
5. طرح توسعه
6. طرح مدیریت و اجرا
7. عناصر مالی

طرح تجاری بیزینس پلن تاثیر گذار:

یک طرح کسب و کار موثر، به طرحی پویا گفته می شود که متناسب با تغییرات کسب و کار، تغییرات بازار، تغییرات فناوری و شرایط اقتصادی قابل بازنگری باشد. حال این سوال مطرح می گردد که چه زمانی طرح کسب وکار باید به روز رسانی شود؟ برای یافتن پاسخ، موارد زیر را مورد بررسی قرار می دهیم:

1. آستانه شروع دوره مالی جدید: اطلاعات مالی باید به صورت مستمر در پایان هر دوره مالی (یک ساله) یا (شش ماهه) به روز رسانی شود.
2. نیاز به تامین مالی: برای دریافت تسهیلات مالی از بانک یا مشارکت با سرمایه گذار، باید به روز ترین اطلاعات را در اختیار آن ها قرار داد.
3. تغییرات بازار: برای به همگام سازی طرح کسب و کار.
4. توسعه کسب و کار: باید تمامی تغییرات کسب و کار از تاریخ شروع، تاکنون در طرح کسب و کار ثبت شود.
5. به روز رسانی: اگر طرح کسب و کار به مدت زیادی به روز رسانی نشده باشد، یا دقیق نباشد، باید به روز رسانی یا اصلاح گردد.
6. وقوع یک جهش بزرگ در کسب و کار: اگر تعداد پرسنل یا میزان فروش یک جهش بزرگ (یا در جهت مثبت و یا در جهت منفی) را تجربه کند؛ باید این جهش در طرح کسب و کار ثبت شود.

دسته بندی بیزینس پلن:

مشکل عمده ای که بیشتر صاحبان کسب و کار های کوچک نسبت به طرح کسب و کار دارند این است که یا آن قدر طرح خود را بزرگ و سخت می دانند که از درگیر شدن با آن هراس دارند و یا این که اصلا حوصله و رمق بازنگری و اصلاح طرح را ندارند. اما تمامی طرح های کسب و کار، آن قدر که نشان می دهند، مفصل و پیچیده نیستند. به طور کلی، طرح کسب و کار، به سه سوال پاسخ می دهد:

• اکنون کجاییم؟
• قرار است به کجا برویم؟
• به چه روشی و با چه وسیله ای قرار است به هدف برسیم؟

به صورت کلی تدوین طرح کسب و کار به دو الگوی طرح کسب و کار تقسیم بندی می شود:

الف) طرح کسب وکار سنتی یا ساختار یافته:

یک طرح کسب و کار سنتی به طور معمول شامل بخش های زیر است:

1. خلاصه اجرایی: که مهم ترین اطلاعاتی می باشد که بایستی قبل از شروع یک پروژه در دسترس قرار گیرد.
2. شرح کسب و کار: جایگاه کسب و کار مورد نظر را در بازار و صنعت نشان می دهد و رسالت و هدف کسب و کار را شرح می دهد.
3. محصولات و خدمات: فروش آن چیزی که برای مشتریان ارزشی به همراه داشته باشد.
4. تحقیقات بازار: بررسی دقیق صنعتی که کارآفرین مایل است محصولات یا خدمات خود را در آن به فروش برساند و ارائه خلاصه ای از بازار هدف و رقبا.
5. استراتژی های بازاریابی: یک طرح از برنامه و مدل کسب و کار، سیاست های قیمت گذاری، تبلیغ و فروش محصولات و خدمات.
6. خلاصه مدیریتی: بیزنس مدل، مدیریت منابع و شرح وظایف مدیریتی را مشخص می کند.
7. تجزیه و تحلیل مالی: شیوه و راه کار تامین مالی در حال و آینده، مدل مالی و شرح ساختار هزینه ها و نقطه سر به سر مالی را شرح می دهد.

ب) طرح کسب وکار یک صفحه ای یا طرح ناب:

این نوع از طرح کسب و کار (بیزینس پلن)، یک پیش نویس از طرح کسب و کار سنتی می باشد که به صورت مستقل برای یک کسب و کار کوچک مورد استفاده قرار می گیرد. در طرح کسب و کار ناب یا تک صفحه ای لازم است که به سوالات زیر پاسخ داده شود:

1. چشم انداز: جایگاه کسب و کار مورد نظر در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت چیست؟
2. ماموریت: هدف و رسالت کسب و کار چیست؟ چرا این کسب و کار شروع شده است؟
3. اهداف: استراتژی دست یابی به اهداف و رسالت کسب و کار چیست؟ ارزیابی کارآفرین از میزان موفقیت خود چیست؟
4. راهبرد ها: وجه تمایز کسب و کار مورد نظر با رقبایش چیست؟
5. هزینه راه اندازی: هزینه ثابت راه اندازی کسب و کار چقدر است؟
6. هزینه های پیش بینی شده: هزینه های متغیر کسب و کار در طول یک دوره مالی به چه صورت است؟
7. درآمد مورد نظر: پیش بینی از روند ایجاد درآمد در یک دوره مالی چیست؟

در پایان مطالعه مقاله آشنایی با معافیت های مالیاتی کسب و کارها به مخاطبین عزیز پیشنهاد می گردد.