مناطق زیست محیطی

با توجه به روند تخریب محیط زیست در جهت ایجاد و احداث کارخانه ها و گسترش راه ها و سایر پروژه های غیر کارشناسی شده مطابق با آیین نامه ارزیابی اثرات زیست محیطی طرح ها در سال 1390 که از جانب سازمان حفاظت محیط زیست به تایید هیئت محترم وزیران رسید، پروژه ها ملزم به ارائه طرح توجیهی زیست محیطی شدند. بنابراین ارزیابی زیست ‌محیطی فعالیت‌ های عمرانی و صنعتی احتمال وقوع مسائل زیان بار را با توجه به استاندارد‌های زیست ‌محیطی را کاهش می دهد. با توجه به موارد مطروحه فوق در این پست قصد داریم علاوه بر تعریف هر یک از مناطق زیست محیطی، در فایل ضمیمه به شناسایی و معرفی هر یک از مناطق زیست محیطی و فاصله استقرار هر پروژه و فعالیت تا هر یک از مناطق مذکور پرداخته ایم.

پارک ملی

پارک ملی منطقه ای است که توسط دولت ملی برای حفظ محیط زیست طبیعی در نظر گرفته شده است. یک پارک ملی ممکن است برای تفریح و سرگرمی عمومی مردم یا برای منافع تاریخی یا علمی آن از دسترس خارج و یا محدود شود و در عین حال اکثر مناظر و گیاهان و حیوانات همراه آنها را در حالت طبیعی خود نگه دارد.

مفهوم پارک یا ذخیره گاه طبیعی تحت مالکیت ایالتی در ایالات متحده در سال 1870 سرچشمه گرفت و اولین چنین پارکی در جهان پارک ملی یلوستون در وایومینگ بود که از طریق قانون امضا شده توسط رئیس جمهور ایالات متحده ایجاد شد. با این حال، برخی از طبیعت شناسان و دیگران استدلال کرده اند که شواهدی وجود دارد که نشان می دهد ایجاد یلوستون قبل از ایجاد پارک ملی کوه بوگد خان در مغولستان بوده است، که ممکن است از اوایل سال 1778 شروع شود. بنابراین می توان گفت پارک ملی یک یا چند اکوسیستم که توسط انسان در آن تغییری به وجود نیامده و جایی است که گونه های گیاهی و حیوانی می توانند از آن استفاده کرده و زیستگاه این موجودات بوده و دارای منظره طبیعی و زیبایی نیز هست.

پناهگاه حیات وحش

پناهگاه حیات وحش منطقه ای است که در آن زیستگاه حیوانات و محیط اطراف آنها از هر نوع مزاحمت محافظت می شود. گرفتن، کشتن و شکار حیوانات در این مناطق اکیدا ممنوع است.

هدف آنها فراهم کردن زندگی راحت برای حیوانات است. ایران نیز پناهگاه های زیبای حیات وحش با جنگل های انبوه، رودخانه های بزرگ، کوه های مرتفع و زیبا دارد.

اهمیت پناهگاه های حیات وحش

دلایل متعددی برای ایجاد پناهگاه های حیات وحش وجود دارد. برخی از دلایل در زیر ذکر شده است:

– پناهگاه های حیات وحش برای حفاظت از گونه های در معرض خطر ایجاد شده است.

– همیشه جابجایی حیوانات از زیستگاه طبیعی آنها بسیار دشوار است، بنابراین محافظت از آنها در محیط طبیعی آنها سودمندتر است.

– گونه های در حال انقراض به طور ویژه در پناهگاه های حیات وحش پایش و مدیریت می شوند. در صورت تکثیر و افزایش تعداد آنها در حالی که تحت حفاظت هستند، تعداد کمی از نمونه ها را می توان برای پرورش در پارک های حفاظتی برای بقای آنها نگهداری کرد.

– پناهگاه ها، حیوانات مجروح و رها شده را می گیرند و قبل از رهاسازی در جنگل آنها را به درمان و مداوا می کنند.

– پناهگاه های حیات وحش از گونه های در حال انقراض در برابر انسان ها و شکارچیان محافظت می کنند.

– بسیاری از گونه های گیاهی و جانوری در آستانه انقراض هستند. چنین موجوداتی در پناهگاه های حیات وحش نگهداری می شوند. به همین دلیل پناهگاه حیات وحش یکی از بهترین راه ها برای حفظ گونه های در حال انقراض است.

مناطق حفاظت‌شده

مناطق حفاظت‌شده، مکان‌هایی هستند که به دلیل ارزش‌های طبیعی، زیست‌محیطی یا فرهنگی شناخته‌شده‌شان مورد حفاظت قرار می‌گیرند. انواع مختلفی از مناطق حفاظت شده وجود دارد که بسته به قوانین هر کشور یا مقررات سازمان های بین المللی درگیر، بر اساس سطح حفاظت متفاوت است. با این حال، به طور کلی، مناطق حفاظت‌شده به مناطقی گفته می‌شود که حضور انسان یا حداقل بهره‌برداری از منابع طبیعی (مانند هیزم، محصولات جنگلی غیرچوبی، آب، …) در آنها محدود است.

اصطلاح “منطقه حفاظت شده” همچنین شامل مناطق حفاظت شده دریایی می شود که مرزهای آن شامل برخی از مناطق اقیانوسی و مناطق حفاظت شده فرامرزی می شود که با چندین کشور همپوشانی دارند که مرزهای داخل منطقه را برای اهداف حفاظتی و اقتصادی حذف می کنند.

مناطق حفاظت شده برای حفاظت از تنوع زیستی اجرا می شوند، که اغلب زیستگاه و حفاظت از شکار گونه های در معرض تهدید و در معرض انقراض را فراهم می کنند. این مناطق به حفظ فرآیندهای اکولوژیکی کمک می کند که نمی توانند در اکثر مناطق که به شدت مدیریت می شوند، زنده بمانند.

برای دریافت فایل مربوط به اطلاعات پارک های ملیُ پناهگاه های حیات وحش و مناطق حفاظت شده در ایران، کلیک نمایید.