اوراق گواهی اعتبار مولد (گام): ابزاری نوین در تأمین مالی زنجیره‌ای
تعریف و ماهیت گواهی اعتبار مولد
اوراق گواهی اعتبار مولد (گام) یک نوع اعتبار شش‌ماهه است که به صورت ال‌سی داخلی توسط بانک‌ها به مشتریان شناخته‌شده و تأییدشده اعطا می‌شود. این اوراق در بازار بورس قابل انتقال و خرید و فروش هستند و برای تضمین پرداخت در معاملات داخلی طراحی شده‌اند. گواهی اعتبار مولد به‌ویژه در صنایع تولیدی و زنجیره تأمین کاربرد دارد و نقشی کلیدی در کاهش ریسک اعتباری ایفا می‌کند.
نقش بانک‌ها و معیارهای اعطای گواهی
بانک‌ها با استفاده از رتبه‌بندی اعتباری که توسط آژانس‌های اعتبارسنجی ارائه می‌شود، مشتریان قابل‌اعتماد خود را شناسایی می‌کنند. معیارهای اصلی برای اعطای گواهی شامل موارد زیر است:
- رتبه اعتباری بالا: مشتریانی با رتبه اعتباری بهتر، احتمال بیشتری برای دریافت این اوراق دارند.
- پایین بودن ریسک اعتباری: بانک‌ها تمایل دارند گواهی را به مشتریانی اعطا کنند که بدهی کمتری داشته باشند.
- تاریخچه بانکی مناسب: اطلاعاتی نظیر تعداد چک‌های برگشتی و بدهی‌های گذشته مشتریان نیز در تصمیم‌گیری بانک‌ها مؤثر است.
مزایای گواهی اعتبار مولد
گواهی اعتبار مولد دارای دو دسته مزیت اصلی است:
۱. مزایای اقتصادی برای کشور
- کنترل نقدینگی: این گواهی، برخلاف تسهیلات سنتی، نقدینگی جدید ایجاد نمی‌کند.
- رونق تولید و اشتغال‌زایی: با تأمین مالی کسب‌وکارهای تولیدی، زمینه برای اشتغال‌زایی و کاهش بیکاری فراهم می‌شود.
- افزایش تولید داخلی: رشد تولید ملی منجر به تقویت اقتصاد کشور و ایجاد ارزش افزوده می‌شود.
۲. مزایای مالی برای مشتریان
- قابلیت خرید و فروش در بورس: این اوراق ابزارهای مالی سودآوری هستند که می‌توانند در بورس معامله شوند.
- تضمین بانک مرکزی: به دلیل گارانتی بانک‌های عامل و بانک مرکزی، این اوراق از ریسک بسیار پایینی برخوردارند.
- حل مشکلات تأمین مالی: این ابزار می‌تواند وابستگی بیش از حد تولیدکنندگان به سیستم بانکی را کاهش دهد.
نقش آژانس‌های اعتبارسنجی در اعطای گواهی
آژانس‌های اعتبارسنجی به‌عنوان بازیگران کلیدی در فرآیند اعطای گواهی اعتبار مولد شناخته می‌شوند. این نهادها وظایف زیر را بر عهده دارند:
- ارزیابی و رتبه‌بندی اعتباری: با استفاده از تکنیک‌های تحلیل داده و گزارش‌های بانکی، رتبه و نمره اعتباری مشتریان محاسبه می‌شود.
- استعلام اطلاعات مالی: این شرکت‌ها از بانک مرکزی و مؤسسات مالی اطلاعاتی نظیر تعداد چک‌های برگشتی و سابقه بدحسابی مشتریان را استعلام می‌گیرند.
- مدیریت ریسک اعتباری: بانک‌ها از خدمات این آژانس‌ها برای کاهش ریسک و جلوگیری از ضررهای احتمالی استفاده می‌کنند.
فرآیند اعطای گواهی اعتبار مولد
فرآیند اعطای گواهی شامل چند مرحله است:
- شناسایی مشتریان واجد شرایط: بانک‌ها براساس رتبه‌بندی اعتباری، مشتریانی با سابقه مناسب را انتخاب می‌کنند.
- استعلام اطلاعات بانکی: آژانس‌های اعتبارسنجی اطلاعات مشتریان را از بانک مرکزی و بانک‌های عامل دریافت می‌کنند.
- تخصیص گواهی: به مشتریانی که بدهی کمتری دارند و سابقه خوش‌حسابی نشان داده‌اند، گواهی اعتبار مولد اعطا می‌شود.
جمع‌بندی
گواهی اعتبار مولد ابزاری مؤثر برای تأمین مالی زنجیره تأمین و حمایت از تولید ملی است. این ابزار نه‌تنها به رشد اقتصاد و کاهش بیکاری کمک می‌کند، بلکه به شرکت‌ها و بانک‌ها امکان می‌دهد با کاهش ریسک اعتباری، فرآیندهای مالی خود را بهینه کنند. حضور فعال آژانس‌های اعتبارسنجی نیز تضمینی برای کاهش تخلفات و بهبود شفافیت مالی در نظام بانکی کشور محسوب می‌شود.
