تحلیل شبکه ها در ارزیابی اثرات زیست محیطی

سومین روش رایج ارزیابی اثرات در EIA روش تحلیل شبکه نام دارد. (چک لیست ها و ماتریس ها دو مورد دیگر ارزیابی اثرات زیست محیطی بودند که آنها را بررسی کردیم). این روش برای توضیح ارتباط بین جنبه های مختلف زیست محیطی توسط سورنسون در سال 1971 ارائه شد و تنها برای نشان دادن و درک تأثیرات اولیه، ثانویه و ثالث یک فعالیت توسعه ای استفاده می شود.

شبکه ها معمولاً به شکل نمودارهای جریان یا نمودارهای تشعشعی هستند که در زیر نشان داده شده است.

تحلیل شبکه ها در ارزیابی اثرات زیست محیطی

یک فعالیت توسعه ای شناسایی می شود که پس از آن، تمام تأثیرات اولیه بالقوه یادداشت می شود. از این تأثیرات اولیه، تأثیرات ثانویه و ثالث شناسایی شده و به شبکه متصل می شوند.

مزایا

روش تحلیل شبکه ‌ها به ما کمک می ‌کند زنجیره رویدادهای یک پروژه توسعه و تأثیرات مرتبط با آن را دنبال کنیم. می تواند چندین تأثیر را به طور همزمان ارزیابی کند و به ما کمک می کند پیوندهایی را شناسایی کنیم که به راحتی می توان آنها را در چک لیست یا فرم های ماتریس ارزیابی تأثیر نادیده گرفت. اگر به روشی مناسب انجام شود، می تواند از نظر زیبایی شناسی دلپذیر و آسان باشد. معمولا روش تحلیل شبکه ها را “درخت تاثیر” نیز می نامند.

معایب

با این حال، روش تحلیل شبکه ها معایب قابل توجهی دارد. برخلاف ماتریس ها، تحلیل شبکه ها اصلاً اطلاعاتی در مورد بزرگی و اهمیت تأثیرات ارائه نمی دهند. علاوه بر این، مهم نیست که چقدر تلاش می کنید، شبکه ها می توانند بسیار طولانی و پیچیده شوند. این امر به ویژه در صورتی که پروژه مورد ارزیابی یک پروژه در مقیاس بزرگ باشد، صادق است. برای شناسایی تمام سطوح تاثیرات، دانش قابل توجهی از شرایط محیطی منطقه پروژه مورد نیاز است. این انگیزه بر میزان جزئیات در مطالعه پایه اثر می گذارد. این روش تنها زمانی ترجیح داده می شود که سطوح متعددی از تأثیرات در هر مرحله از توسعه مورد انتظار باشد.

بنابراین، کدام را انتخاب کنیم؟ چک لیست، ماتریس یا تحلیل شبکه؟

هر شکل از ارزیابی تاثیر دارای مزایا و معایبی است. هر فرم اطلاعات منحصر به فردی را ارائه می دهد که می تواند در درک تعاملات مؤلفه ها و همچنین تعامل مؤلفه های فعالیت بسیار مفید باشد. برخی از ملاحظات برای انتخاب روش ارزیابی تاثیر عبارتند از:

مقیاس پروژه

به طور کلی، پروژه های مقیاس کوچک به دنبال چک لیست هایی هستند که برای این منظور جامع هستند. پروژه های مقیاس متوسط ​​بسته به تأثیرات بالقوه فعالیت های پروژه می توانند از ماتریس ها یا تحلیل شبکه ها استفاده کنند. پروژه های در مقیاس بزرگ بهتر است از ماتریس استفاده کنند.

میزان جزئیات مورد نیاز 

چک لیست ها بیشتر توصیفی هستند، در حالی که تحلیل شبکه ها از نظر ظاهری بسیار ساده هستند. ماتریس ها بسته به نوع ماتریس مورد استفاده، قابلیت توصیفی یا ساده بودن را دارند.

زمان در دسترس برای پروژه

گاهی اوقات، تیم EIA به سختی از نظر زمان تحت فشار است و نمی تواند زمان زیادی را صرف پی بردن به همه پیامدهای فعالیت کند. آنها سعی می کنند به دنبال مهم ترین تأثیرات و توصیف این تأثیرات باشند.

بودجه درگیر

این مجدداً میزان جزئیاتی را که می‌توان از مطالعه پایه تولید کرد، تعیین می ‌کند. بودجه تأثیر غیرمستقیم بر روش تحلیل مورد استفاده دارد.

با این حال، هیچ قانون سخت و سریعی وجود ندارد که بگوید فقط باید از یک روش تجزیه و تحلیل استفاده شود. با این اوصاف ترکیبی از ماتریس‌ها و تحلیل شبکه‌ها، میزان و اهمیت تأثیرات و همچنین سطوح ثانویه و ثالث تأثیر را به ما نشان می ‌دهد. تیم پروژه، اگر آن را ایده خوبی بداند، مطمئنا می ‌تواند برای به دست آوردن دقیق‌ ترین اطلاعات در مورد منطقه پروژه، هر دو شکل ارزیابی تأثیر را انجام دهد.

در پایان، تنها هدف ارزیابی تأثیر، شناسایی تمام تأثیرات، سپس شناسایی تأثیرات مهم است که از طریق ارتباط مستقیم و غیرمستقیم بین فعالیت‌ ها و جنبه ‌های مختلف به وجود می‌ آیند. این روش به ما کمک می کند تا به مرحله بعدی پیش بینی و کاهش فرآیند EIA برویم.