مراحل تدوین یک طرح توجیهی
همان طور که می دانید یک طرح توجیهی (Feasibility Study) که تحت عنوان طرح امکان سنجی هم از آن یاد می شود؛ برای این که بتواند به اتخاذ تصمیم در مورد سرمایه گذاری در یک پروژه صنعتی کمک کند باید متضمن مبنایی فنی، اقتصادی و بازرگانی باشد و عوامل مهمی را که به تولید یک محصول مربوط می شود همراه با روش های جایگزین برای تولید آن محصول، معین و آنها را به خوبی تجزیه و تحلیل کند.
اما سوال اینجاست که برای این که بتوانیم یک طرح توجیهی مناسب و مفید تهیه کنیم چه به اطلاعاتی نیاز داریم؟ در مقاله پیش رو به بررسی اطلاعات و نرخ های مورد نیاز برای تهیه یک طرح توجیهی مفید در چهارچوب نرم افزار کامفار خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
مراحل تدوین یک طرح توجیهی
پیش از هر چیز، باید با مراحل تهیه یک طرح توجیهی در فضای نرم افزار کامفار آشنا شویم. برای انجام این کار، باید مراحل زیر را به ترتیب طی کنیم:
اولین مرحله: معرفی کردن شاخص های محصول (خدمات) و مطالعات بازار
در این مرحله باید ابتدا شاخص های مهم و بنیادی محصول یا خدمت مورد نظر طرح را ارزیابی و تحلیل کنیم و اهداف کلان پروژه و نتایجی که از آن انتظار داریم، برای آشنا شدن بهتر با طرح بیان می گردد. سپس، این بخش مطالعات بازار یا Market Study بر اساس محصول یا خدمت ذکر شده در طرح مورد ارزیابی قرار می گیرد و عوامل تاثیرگذاری از قبیل عرضه، تقاضا، مصرف، بازار هدف و دیگر موارد مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرند.
دومین مرحله: مطالعات فنی و فناوری
مرحله دوم گزارش به بررسی کردن و معرفی کردن ویژگی های فنی طرح مورد نظر اختصاص دارد که در آن ویژگی هایی از قبیل روش تولید یا ارائه خدمت، دانش فنی مورد استفاده، ظرفیت طرح، محل اجرای طرح، ماشین آلات و تجهیزات طرح، نیروی انسانی مورد نیاز و زمان بندی دوره ساخت و بهره برداری مورد بررسی قرار می گیرد.
سومین مرحله: مطالعات مالی
در این مرحله از گزارش باید به بررسی هزینه های مختلف در طراحی و تولید بپردازیم. در این بخش هزینه هایی از جمله هزینه ثابت سرمایه گذاری، هزینه های قبل از بهره برداری طرح، هزینه های بهره برداری سالیانه و هزینه سرمایه در گردش همراه با برنامه پیش‌بینی شده تولید و فروش تجزیه و تحلیل می شوند و بر این اساس نمودارهای بخش‌بندی هر یک از این سرفصل‌های هزینه‌ای نیز با دقت ترسیم خواهند شد.
چهارمین (آخرین) مرحله: بررسی شاخص‌های مالی پروژه
این مرحله از تدوین گزارش‌های امکان سنجی را در واقع می توان ادامه‌ای برای مرحله قبل (مرحله سوم) دانست که به خاطر مهم بودن بعضا در جداگانه به آن اشاره می شود. در این بخش مجموع هزینه‌ها و مخارج طرح، درآمدها، بهای محصولات، برنامه فروش و تولید، جریانات نقدی طرح و موارد این چنینی توسط نرم‌افزار تحلیل می شود و در قالب جداول و نمودارهای مختلف بیان می‌گردد. شاخص‌های مهم مالی و اقتصادی مانند IRR و NPV نیز در این بخش مورد تحلیل قرار می‌گیرند.
اطلاعات مورد نیاز در تدوین یک طرح توجیهی
در ادامه به مهم ترین اطلاعات مورد نیاز در تدوین یک طرح توجیهی اشاره می کنیم. با ما همراه باشید:
قبل از هر چیز باید تقسیم بندی درستی از هزینه های سرمایه گذاری داشته باشیم. هزینه های سرمایه گذاری شامل هزینه های سرمایه گذاری قبل از بهره برداری، هزینه های سرمایه گذاری ثابت و هزینه های سرمایه گذاری جاری می باشد.
الف. لیست هزینه های قبل از بهره برداری (pre-production expenditures):
در این لیست به موارد مختلفی مانند حقوق و دستمزد تیم در زمان ساخت، هزینه تدوین طرح توجیهی، تولید آزمایشی، هزینه اخذ مجوز ها، مطالعات، مذاکرات، انواع بازدیدها، هزینه آموزش پرسنل و دیگر موارد از این دست اشاره می شود.
ب. لیست هزینه های سرمایه گذاری ثابت (fixed investment cost):
این لیست شامل موارد مختلفی مانند محوطه، ساختمان، زمین، ماشین آلات، تاسیسات، سیستم ها و البته هزینه های پیش بینی نشده می باشد. البته باید توجه داشته باشیم که در صورتی که هر یک از این موارد، تحت اجاره طرح ما باشد، هزینه ها از بخش هزینه های ثابت به بخش هزینه های جاری انتقال خواهد یافت و دیگر در این بخش قید نمی شود.
نکته مهم دیگر آن که منظور از هزینه های پیش بینی نشده در طرح هایی که مشمول پیشرفت فیزیکی می شوند؛ فقط برای بیست هزینه های مورد نیاز طرح می باشد (که برای جلوگیری از ایجاد مشکلات احتمالی در نوسان نرخ ارز، به تفکیک واحد پول ذکر می شوند). برای وارد کردن اطلاعات و داده ها در مواردی مانند تاسیات، وسایل نقلیه و سیستم ها و.. در فضای کامفار، باید به زیر مجموعه های سرفصل “تجهیزات خدماتی و جانبی کارخانه” مراجعه کنیم.
ج. لیست هزینه های جاری سالیانه در فاز بهره برداری (هزینه های جاری تولید)(production cost):
در این لیست به هزینه های جاری در زمان بهره برداری اشاره می شود. برخی از هزینه هایی که در این لیست مطرح می شوند عبارتند از:
- هزینه بازاریابی و فروش
- هزینه های مالی
- هزینه های اداری
- حقوق و دستمزد نیروی انسانی
- هزینه حق امتیاز ها
- هزینه های بالاسری کارخانه
- هزینه های بالاسری نیروی انسانی
- هزینه مصرف انرژی
- هزینه مواد اولیه
- هزینه یوتیلیتی
- هزینه قطعات یدکی
- و…
د. درصد ثابت یا متغیر هزینه های تولید (fixed or variable production cost):
اساس تعیین ثابت یا متغیر بودن هزینه ها، مقدار وابستگی آنها به تیراژ تولید می باشد. این که چه مقدار از هزینه ها ثابت یا متغیر باشند؛ در واقع تاثیری بر روی شاخص های مالی بنیادی طرح نخواهد گذاشت و می توان آن را فقط نشان دهنده یک نوع ریسک پروژه تلقی کرد. در واقع هزینه های ثابت بیانگر این هستند که حتی در صورت تولید پایین، چه هزینه ای در هر صورت به طرح تحمیل می شود. به جدول زیر که برخی از این هزینه ها را نشان می دهد دقت فرمایید.
ه. لیست هزینه های سربار پروژه در فاز ساخت (مرتبط با دارایی های ثابت) (project overheads):
در این لیست به مواردی مانند هزینه های نصب، راه اندازی، بیمه و گمرک ماشین آلات، هزینه قراردادها برای بازرس شخص ثالث و خرید دستور العمل ها و دانش فنی، هزینه های نظارت بر عملیات عمرانی و دیگر موارد از این دست اشاره می شود.
و. لیست هزینه های سربار کارخانه یا مجموعه (factory overhead costs) :
در این لیست به موارد مختلفی اشاره می شود که از این میان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- هزینه غذای نیروی انسانی
- هزینه رفت و آمد نیروی انسانی
- حقوق و دستمزد نیروی انسانی
- هزینه بیمه دارایی های ثابت
- هزینه بالاسری نیروی انسانی
- هزینه اجاره سالیانه واحدهای تولیدی استیجاری
- و…
ز. لیست هزینه های نگهداری و تعمیرات دارایی های ثابت (repair and maintenance):
در این لیست به هزینه های نگهداری و تعمیرات مواردی مانند ساختمان ها، محوطه، تجهیزات و ماشین آلات، دستگاه ها و وسایل نقلیه، اثاثیه و تجهیزات اداری کارخانه یا شرکت و البته تجهیزات حفاظتی حراستی و دیگر موارد از این دست اشاره می شود که تقسیم بندی این هزینه ها را باید به طور دقیق انجام داد.
البته نباید این نکته را فراموش کنیم که در صورتی که ماشین آلات و دستگاه ها نیاز به قطعات یدکی داشته باشند، هزینه تهیه قطعات یدک در این بخش محاسبه نمی شود و مربوط به بخش “قطعات یدکی مصرفی” می باشد.
دیدگاهتان را بنویسید