اهمیت جریان نقدی در کسب و کار
جریان نقدی (Cash Flow) یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های مالی هر کسب و کار محسوب می‌شود. این مفهوم نشان‌دهنده میزان نقدینگی است که به یک شرکت وارد یا از آن خارج می‌شود. بسیاری از کارآفرینان به دلیل عدم آگاهی از وضعیت جریان نقدی خود، با مشکلات مالی مواجه می‌شوند. تحقیقات نشان می‌دهد که 82 درصد از شکست‌های کسب‌وکارها به دلیل مشکلات مالی است. بنابراین، مدیریت صحیح جریان نقدی نه تنها به بقای کسب‌وکار کمک می‌کند، بلکه نقش کلیدی در رشد و توسعه آن نیز ایفا می‌کند.
تحلیل جریان نقدی
تحلیل جریان نقدی به بررسی نحوه ورود و خروج سرمایه در یک شرکت می‌پردازد. این تحلیل نشان می‌دهد که شرکت چگونه سرمایه خود را صرف می‌کند و این سرمایه از چه منابعی تامین می‌شود. جریان نقدی شامل نقدینگی است که از طریق فعالیتهای عملیاتی و منابع سرمایه‌گذاری خارجی به دست می‌آید. برای سرمایه‌گذاران، تحلیل جریان نقدی یک ابزار مهم برای ارزیابی سلامت مالی شرکت و تصمیم‌گیری در مورد سرمایه‌گذاری است.
صورت جریان نقدی
صورت جریان نقدی یکی از مهم‌ترین گزارش‌های مالی است که به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود:
- فعالیتهای عملیاتی: شامل جریان نقدی ناشی از فعالیتهای اصلی کسب‌وکار مانند فروش محصولات یا خدمات.
- فعالیتهای سرمایه‌گذاری: شامل جریان نقدی مرتبط با خرید یا فروش دارایی‌های ثابت مانند تجهیزات یا املاک.
- فعالیتهای تامین مالی: شامل جریان نقدی ناشی از دریافت وام، پرداخت بدهی‌ها، یا انتشار سهام.
در ایران، صورت جریان نقدی به پنج بخش تقسیم می‌شود که شامل موارد فوق و برخی جزئیات اضافی است.
جریان نقدی از طریق فعالیتهای عملیاتی
این بخش از صورت جریان نقدی، نقدینگی ناشی از فعالیتهای اصلی شرکت را نشان می‌دهد. مواردی که در این بخش قرار می‌گیرند عبارتند از:
- حساب‌های دریافتنی: مبالغی که از مشتریان دریافت می‌شود.
- حساب‌های پرداختنی: مبالغی که به تامین‌کنندگان پرداخت می‌شود.
- مالیات پرداختنی: مبالغی که به عنوان مالیات بر درآمد پرداخت می‌شود.
جریان نقدی از طریق فعالیتهای تامین مالی
این بخش شامل جریان نقدی مرتبط با تامین مالی شرکت است. مواردی که در این بخش قرار می‌گیرند عبارتند از:
- پرداخت سود سهام: مبالغی که به سهامداران پرداخت می‌شود.
- فروش یا بازخرید سهام: جریان نقدی ناشی از فروش یا خرید سهام شرکت.
- دریافت وام یا پرداخت بدهی: مبالغی که از طریق وام‌گیری یا بازپرداخت بدهی‌ها وارد یا خارج می‌شوند.
این بخش برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال شرکت‌های پرداخت‌کننده سود بالا (DPS) هستند، بسیار مهم است.
تجزیه و تحلیل جریان نقدی
تجزیه و تحلیل جریان نقدی به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا کیفیت سرمایه‌گذاری در یک شرکت را ارزیابی کنند. برخی از نسبت‌های مهم در این تحلیل عبارتند از:
جریان نقدی عملیاتی/ فروش خالص
این نسبت نشان می‌دهد که چه میزان نقدینگی از هر دلار فروش به دست آمده است. هرچه این نسبت بالاتر باشد، نشان‌دهنده عملکرد بهتر شرکت در تولید نقدینگی است.
جریان نقدی آزاد
جریان نقدی آزاد (Free Cash Flow) به عنوان جریان نقدی عملیاتی منهای مخارج سرمایه‌ای تعریف می‌شود. این معیار نشان می‌دهد که شرکت پس از سرمایه‌گذاری‌های ضروری، چه میزان نقدینگی برای پرداخت سود سهام یا بازخرید سهام دارد.
تاپ وان مطالعه مقاله سرمایه در گردش را به شما عزیزان پیشنهاد می نماید.
مدیریت جریان نقدینگی
مدیریت جریان نقدینگی فرآیندی است که به کارآفرینان کمک می‌کند تا ورود و خروج پول را در کسب‌وکار خود ردیابی کنند. این فرآیند شامل مراحل زیر است:
ایجاد یک سند جریان نقدینگی
این سند شامل اطلاعاتی درباره درآمدها و هزینه‌ها است. هزینه‌ها شامل حقوق و دستمزد، تبلیغات، هزینه‌های کالای فروخته شده، و سایر هزینه‌های مدیریتی و فنی می‌شود.
تعیین آستانه جریان نقدی
آستانه جریان نقدی به کارآفرین کمک می‌کند تا هزینه‌های ماهانه را پیش‌بینی کند و برای مدیریت مالی برنامه‌ریزی کند.
تعیین اهرم‌های جریان نقدی
اهرم‌های مالی مانند افزایش قیمت‌ها یا بهبود نرخ تبدیل مشتریان می‌توانند تاثیر مثبتی بر جریان نقدی داشته باشند.
سناریو نقدینگی
تعریف سناریو نقدینگی به کارآفرینان کمک می‌کند تا پیش‌بینی‌های مالی خود را بر اساس شرایط مختلف تنظیم کنند. این سناریوها شامل پیش‌بینی درآمدها، هزینه‌ها، و نحوه استفاده از اهرم‌های مالی برای کاهش شکاف نقدینگی است.
نمونه جدول جریانات نقدینگی
در جدول جریانات نقدینگی، سال‌های اولیه معمولاً با خروجی‌های زیاد و ورودی‌های کم همراه است، زیرا در این دوره‌ها هزینه‌های سرمایه‌گذاری بالا است. با شروع تولید و ارائه خدمات، درآمدها افزایش یافته و جریانات نقدینگی مثبت می‌شوند.
این در حالی است که در سال های بعد و با تولید محصول و یا ارائه خدمات کسب و کار مورد نظر، درآمد کسب شده است و ارقام ردیف ورودی در واقع پیش بینی ارقام فروش محصول و عرضه خدمات طرح خواهد بود. همین طور مشاهده می شود که رقم مربوط به خروجی، کاهش قابل توجهی دارد و به این معنی است که هزینه های سرمایه گذاری برای دوران بهره برداری وجود ندارد و صرفا هزینه های عملیاتی است که بخشی از جریانات ورودی را کاهش و در نهایت جریانات نقدینگی به صورت مثبت در سال های آتی پیش بینی می گردد.
| 2016 | 2015 | 2014 | 2013 | 2012 | سال |
| 5,000,000 | 5,000,000 | 4,000,000 | ورودی | ||
| 1,500,000 | 1,500,000 | 1,000,000 | 3,000,000 | 2,000,000 | خروجی |
| 3,500,000 | 3,500,000 | 3,000,000 | -3,000,000 | -2,000,000 | جریانات نقدی |
نتیجه‌گیری
مدیریت جریان نقدی نه تنها به بقای کسب‌وکار کمک می‌کند، بلکه نقش کلیدی در رشد و توسعه آن نیز ایفا می‌کند. با استفاده از ابزارهایی مانند صورت جریان نقدی، تحلیل نسبت‌های مالی، و تعیین اهرم‌های نقدینگی، کارآفرینان می‌توانند سلامت مالی کسب‌وکار خود را تضمین کنند. مطالعه مقالات مرتبط مانند “سرمایه در گردش” و “روش‌های تامین مالی پروژه‌ها” نیز می‌تواند به درک بهتر این مفاهیم کمک کند.
