نرم‌افزار کامفار و خطاهای رایج آن
نرم‌افزار کامفار یکی از ابزارهای پرکاربرد در ارزیابی مالی و اقتصادی طرح‌های سرمایه‌ای است. این نرم‌افزار به کاربران امکان می‌دهد تا با دقت بالا، شاخص‌های مالی مختلف را محاسبه و تحلیل کنند. با این حال، در حین کار با کامفار ممکن است با انواع مختلفی از خطاها مواجه شویم که می‌توانند نتایج پروژه را تحت تأثیر قرار دهند. در این مقاله، به بررسی انواع رایج خطاهای کامفار و راهکارهای رفع آنها می‌پردازیم.
انواع خطاهای کامفار
خطاهای کامفار را می‌توان به چند دسته کلی تقسیم کرد که هر کدام از آنها دلایل خاص خود را دارند. در ادامه، این خطاها به تفصیل بررسی می‌شوند.
۱. خطاهای مربوط به داده‌ها
داده‌ها یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر پروژه در نرم‌افزار کامفار هستند. خطاهای مربوط به داده‌ها می‌توانند به دلایل مختلفی رخ دهند که در زیر به برخی از آنها اشاره شده است:
داده‌های ناقص یا اشتباه: اولین قدم برای جلوگیری از خطا، اطمینان از صحت داده‌های وارد شده است. باید مطمئن شویم که تمام داده‌های مورد نیاز برای انجام محاسبات به درستی وارد شده‌اند. بررسی مجدد اعداد، واحدها و فرمول‌ها ضروری است.
ناسازگاری در داده‌ها: داده‌های مختلف باید با هم سازگار باشند. به عنوان مثال، هزینه‌های ثابت و متغیر باید با هم تناسب داشته باشند. در صورت ناسازگاری، نتایج محاسبات ممکن است نادرست باشند.
داده‌های تکراری یا اضافی: وجود داده‌های تکراری یا اضافی می‌تواند باعث ایجاد خطا در نتایج شود. بنابراین، باید این داده‌ها را حذف کرد.
بی‌دقتی در ورود داده‌ها: دقت در ورود داده‌ها بسیار مهم است. هرگونه بی‌دقتی می‌تواند منجر به خطا در نتایج پروژه شود. در صورت بروز خطا، باید بررسی کرد که آیا داده‌ها به درستی وارد نرم‌افزار شده‌اند یا خیر.
۲. خطاهای مربوط به مدل
مدل‌های استفاده شده در کامفار نیز می‌توانند منشأ خطا باشند. این خطاها معمولاً به دلایل زیر رخ می‌دهند:
مدل نادرست: انتخاب مدل مناسب برای پروژه بسیار مهم است. مدل‌های مختلف برای انواع مختلف پروژه‌ها طراحی شده‌اند و استفاده از مدل نادرست می‌تواند نتایج نادرستی را به همراه داشته باشد.
پارامترهای مدل نامناسب: پارامترهای مدل باید به دقت تنظیم شوند. پارامترهای نامناسب می‌توانند نتایج نادرستی را تولید کنند. بنابراین، باید اطمینان حاصل کرد که پارامترهای مدل به درستی تنظیم شده‌اند.
۳. خطاهای مربوط به محاسبات
خطاهای محاسباتی نیز از جمله خطاهای رایج در کامفار هستند که می‌توانند به دلایل زیر رخ دهند:
خطاهای محاسباتی نرم‌افزار: در برخی موارد، ممکن است نرم‌افزار خود دچار خطای محاسباتی شود. در این صورت، بهتر است نرم‌افزار را مجدداً نصب کرده یا از نسخه جدیدتری استفاده کنیم.
خطاهای ناشی از واحدهای پولی نادرست: در ورود داده‌ها باید از صحیح بودن نرخ تسعیر ارز مطمئن شویم. استفاده از واحدهای پولی نادرست می‌تواند منجر به خطا در محاسبات شود.
۴. خطاهای مربوط به خروجی
خروجی‌های نرم‌افزار کامفار نیز ممکن است دچار خطا شوند. این خطاها معمولاً به دلایل زیر رخ می‌دهند:
خروجی‌های غیرمنطقی: اگر خروجی‌های نرم‌افزار منطقی به نظر نمی‌رسند، ممکن است خطایی در مدل یا داده‌ها وجود داشته باشد. در این صورت، باید تمام مراحل را مجدداً بررسی کرد.
دسته‌بندی خطاهای کامفار
بعد از ورود داده‌ها و اجرای دستور انجام محاسبات، کامفار صورت‌های مالی منتخب مورد نیاز طرح را محاسبه کرده و در همان حین، ویژگی‌های طرح را مجدداً بررسی می‌کند. اگر ویژگی خاصی در طرح وجود داشته باشد که قابل توجه باشد، نرم‌افزار آن را در قالب لیست خطا (Error) نمایش می‌دهد. بنابراین، خطاها الزاماً به معنای نادرست بودن محاسبات یا داده‌ها نیستند، بلکه نشان‌دهنده ویژگی خاصی در پروژه هستند که باید توسط کاربر بررسی شوند.
انواع خطاها
در حالت کلی، در محاسبات کامفار تعداد ۱۱ خطا مشاهده می‌شود که ۹ خطا مربوط به پروژه‌های جدید و مشارکتی و ۲ خطا مربوط به پروژه‌های توسعه (بهسازی و نوسازی) می‌باشد.
خطاهای پروژه‌های جدید
خطای ۱۰۱ – NPV کل سرمایه‌گذاری منفی است!
این خطا زمانی رخ می‌دهد که ارزش فعلی درآمدها از هزینه‌ها کمتر است.خطای ۱۰۲ – IRR کل سرمایه‌گذاری یافت نشد!
این خطا نشان‌دهنده این است که خالص جریان‌های نقدی از حالت متعارف خارج شده‌اند.خطای ۱۰۳ – IRR تعدیل‌شده کل سرمایه‌گذاری یافت نشد!
این خطا نیز نشان‌دهنده این است که خالص جریان‌های نقدی از حالت متعارف خارج شده‌اند.خطای ۱۰۴ – NPV کل حقوق صاحبان سهام منفی است!
این خطا زمانی رخ می‌دهد که ارزش فعلی درآمدها از هزینه‌ها کمتر است.خطای ۱۰۵ – IRR کل حقوق صاحبان سهام یافت نشد!
این خطا نشان‌دهنده این است که خالص جریان‌های نقدی مرتبط با حقوق صاحبان سهام از حالت متعارف خارج شده‌اند.خطای ۱۰۶ – IRR تعدیل‌شده کل حقوق صاحبان سهام یافت نشد!
این خطا نیز نشان‌دهنده این است که خالص جریان‌های نقدی مرتبط با حقوق صاحبان سهام از حالت متعارف خارج شده‌اند.خطای ۱۰۷ – فاز ساخت – سرمایه خودکار به دلیل کمبود وجوه ایجاد شد!
این خطا نشان‌دهنده کمبود سرمایه در دوران احداث است.خطای ۱۰۸ – فاز تولید – برداشت خودکار از بانک به دلیل کمبود وجوه!
این خطا نشان‌دهنده کمبود سرمایه در دوران بهره‌برداری است.خطای ۱۱۱ – فاز بهره‌برداری – کسری وجوه از طریق کاهش توزیع سود تأمین شد!
این خطا نشان‌دهنده این است که کسری وجوه ممکن است از طریق کاهش توزیع سود تأمین شده باشد.
خطاهای مرتبط با شاخص NPV
خطای ۱۰۱ – NPV کل سرمایه‌گذاری منفی است!
این خطا زمانی رخ می‌دهد که ارزش فعلی خالص سرمایه‌گذاری برای کل سرمایه‌گذاری منفی باشد.خطای ۱۰۴ – NPV کل حقوق صاحبان سهام منفی است!
این خطا زمانی رخ می‌دهد که ارزش فعلی خالص سرمایه‌گذاری برای کل حقوق صاحبان سهام منفی باشد.
خطاهای مرتبط با شاخص IRR
خطای ۱۰۲ – IRR کل سرمایه‌گذاری یافت نشد!
این خطا نشان‌دهنده این است که خالص جریان‌های نقدی از حالت متعارف خارج شده‌اند.خطای ۱۰۵ – IRR کل حقوق صاحبان سهام یافت نشد!
این خطا نشان‌دهنده این است که خالص جریان‌های نقدی مرتبط با حقوق صاحبان سهام از حالت متعارف خارج شده‌اند.
خطاهای مرتبط با کمبود سرمایه
خطای ۱۰۷ – فاز ساخت – سرمایه خودکار به دلیل کمبود وجوه ایجاد شد!
این خطا نشان‌دهنده کمبود سرمایه در دوران احداث است.خطای ۱۰۸ – فاز تولید – برداشت خودکار از بانک به دلیل کمبود وجوه!
این خطا نشان‌دهنده کمبود سرمایه در دوران بهره‌برداری است.
خطاهای پروژه‌های جدید و راه‌های رفع آنها
در پروژه‌های جدید، ممکن است با خطاهای مختلفی مواجه شویم که هر یک از آنها نیاز به بررسی و رفع دارند. در این مقاله، به بررسی خطاهای رایج در پروژه‌ها و روشهای رفع آنها می‌پردازیم. این خطاها شامل مواردی مانند NPV منفی، IRR یافت نشده، و مشکلات مربوط به فازهای ساخت و بهره‌برداری می‌شوند. در ادامه، هر یک از این خطاها به تفصیل بررسی شده و راه‌حل‌های ممکن برای رفع آنها ارائه می‌شود.
خطاهای مربوط به NPV (ارزش فعلی خالص)
خطای ۱: NPV کل سرمایه‌گذاری منفی است
این خطا زمانی رخ می‌دهد که ارزش فعلی خالص (NPV) کل سرمایه‌گذاری منفی باشد. این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که نرخ بازده داخلی (IRR) طرح کمتر از نرخ تنزیل مورد انتظار کاربر است.
خطای ۴: NPV کل حقوق صاحبان سهام منفی است
این خطا نیز مشابه خطای ۱ است، اما به جای کل سرمایه‌گذاری، مربوط به حقوق صاحبان سهام می‌شود. اگر NPV حقوق صاحبان سهام منفی باشد، این خطا اعلام می‌شود.
روشهای رفع خطاهای ۱ و ۴
برای رفع این خطاها، می‌توان از روشهای زیر استفاده کرد:
کاهش نرخ تنزیل کل سرمایه‌گذاری به میزانی کمتر از نرخ بازده داخلی طرح.
کاهش نرخ تنزیل کل حقوق صاحبان سهام به میزانی کمتر از نرخ بازده داخلی طرح.
کاهش هزینه‌های ثابت سرمایه‌گذاری.
کاهش مبلغ سرمایه در گردش.
افزایش قیمت فروش محصول.
افزایش حجم تولید محصول.
کاهش هزینه‌های تولید دوران بهره‌برداری.
کاهش طول دوره ساخت.
افزایش طول دوره بهره‌برداری.
تعریف قیمت فروش بالا برای اقلام هزینه‌های ثابت سرمایه‌گذاری.
لحاظ نمودن یارانه فروش به منظور افزایش درآمد در صورت واجد شرایط بودن طرح.
اختصاص درصدی از موجودی نقد به سپرده‌های کوتاه‌مدت.
تعریف معافیت‌های مالیاتی در صورتی که معافیت شامل حال پروژه قرار بگیرد.
تعریف ذخایر سرمایه‌گذاری.
در نظر گرفتن ذخایر استهلاک.
افزایش درصد تسهیلات بانکی به منظور اصلاح ارزش خالص فعلی صاحبان سهام.
کاهش نرخ سود بانکی به منظور اصلاح ارزش خالص فعلی صاحبان سهام.
خطاهای مربوط به IRR (نرخ بازده داخلی)
خطای ۲: IRR کل سرمایه‌گذاری یافت نشد
این خطا زمانی رخ می‌دهد که نرم‌افزار نتواند نرخ بازده داخلی (IRR) را برای کل سرمایه‌گذاری محاسبه کند.
خطای ۳: IRR تعدیل شده کل سرمایه‌گذاری یافت نشد
این خطا نیز مشابه خطای ۲ است، اما مربوط به IRR تعدیل شده می‌شود.
خطای ۵: IRR کل حقوق صاحبان سهام یافت نشد
این خطا زمانی رخ می‌دهد که نرم‌افزار نتواند نرخ بازده داخلی (IRR) را برای کل حقوق صاحبان سهام محاسبه کند.
خطای ۶: IRR تعدیل شده کل حقوق صاحبان سهام یافت نشد
این خطا نیز مشابه خطای ۵ است، اما مربوط به IRR تعدیل شده می‌شود.
علت یافت نشدن نرخ بازده داخلی
علت اصلی یافت نشدن نرخ بازده داخلی، منفی بودن جریانات نقدینگی در دوره‌های ساخت و بهره‌برداری است. در دوره ساخت، معمولاً جریانات نقدینگی منفی هستند، زیرا هیچ درآمدی حاصل نمی‌شود و هزینه‌های سرمایه‌گذاری باید پرداخت شوند. در دوره بهره‌برداری نیز اگر درآمد نتواند هزینه‌ها را پوشش دهد، جریانات نقدینگی منفی خواهند بود.
روشهای رفع خطاهای ۲، ۳، ۵ و ۶
برای رفع این خطاها، می‌توان از روشهای زیر استفاده کرد:
افزایش درآمد حاصل از فروش محصول.
کاهش هزینه‌های ثابت سرمایه‌گذاری.
کاهش هزینه‌های تولید دوران بهره‌برداری.
افزایش طول دوره بهره‌برداری.
کاهش طول دوره ساخت.
تعریف قیمت فروش بالا برای اقلام هزینه‌های ثابت سرمایه‌گذاری.
لحاظ نمودن یارانه فروش به منظور افزایش درآمد در صورت واجد شرایط بودن طرح.
اختصاص درصدی از موجودی نقد به سپرده‌های کوتاه‌مدت.
تعریف معافیت‌های مالیاتی در صورتی که معافیت شامل حال پروژه قرار بگیرد.
تعریف ذخایر سرمایه‌گذاری.
در نظر گرفتن ذخایر استهلاک.
افزایش درصد تسهیلات بانکی به منظور اصلاح ارزش خالص فعلی صاحبان سهام.
کاهش نرخ سود بانکی به منظور اصلاح ارزش خالص فعلی صاحبان سهام.
خطاهای مربوط به فازهای ساخت و بهره‌برداری
خطای ۷: فاز ساخت – سرمایه خودکار به دلیل کمبود وجوه ایجاد شد
این خطا زمانی رخ می‌دهد که در فاز ساخت، به دلیل کمبود وجوه، سرمایه‌گذاری به صورت خودکار ایجاد می‌شود.
خطای ۸: فاز تولید – برداشت خودکار از بانک به دلیل کمبود وجوه
این خطا نیز مشابه خطای ۷ است، اما مربوط به فاز تولید می‌شود. در این حالت، به دلیل کمبود وجوه، برداشت خودکار از بانک انجام می‌شود.
خطای ۱۱: فاز بهره‌برداری – کسری وجوه از طریق کاهش توزیع سود تامین شد
این خطا زمانی رخ می‌دهد که در فاز بهره‌برداری، به دلیل کمبود وجوه، کسری از طریق کاهش توزیع سود تامین می‌شود.
روشهای رفع خطاهای ۷، ۸ و ۱۱
برای رفع این خطاها، می‌توان از روشهای زیر استفاده کرد:
افزایش سرمایه‌گذاری اولیه.
کاهش هزینه‌های ثابت سرمایه‌گذاری.
افزایش درآمد حاصل از فروش محصول.
کاهش هزینه‌های تولید دوران بهره‌برداری.
افزایش طول دوره بهره‌برداری.
کاهش طول دوره ساخت.
تعریف قیمت فروش بالا برای اقلام هزینه‌های ثابت سرمایه‌گذاری.
لحاظ نمودن یارانه فروش به منظور افزایش درآمد در صورت واجد شرایط بودن طرح.
اختصاص درصدی از موجودی نقد به سپرده‌های کوتاه‌مدت.
تعریف معافیت‌های مالیاتی در صورتی که معافیت شامل حال پروژه قرار بگیرد.
تعریف ذخایر سرمایه‌گذاری.
در نظر گرفتن ذخایر استهلاک.
افزایش درصد تسهیلات بانکی به منظور اصلاح ارزش خالص فعلی صاحبان سهام.
کاهش نرخ سود بانکی به منظور اصلاح ارزش خالص فعلی صاحبان سهام.
اثر خطاهای غیر عمد در پروژه‌های سرمایه‌گذاری
خطاهای غیر عمد در پروژه‌های سرمایه‌گذاری می‌توانند تأثیرات قابل توجهی بر نتایج مالی طرح‌ها داشته باشند. این خطاها ممکن است باعث شوند که میزان درآمد طرح به طور غیرمنتظره‌ای افزایش یابد و نرخ بازده داخلی (IRR) به عددی بسیار بالا برسد، یا برعکس، میزان درآمد به حدی کاهش یابد که جریانات نقدینگی به طور کامل منفی شوند. این موضوع در مورد هزینه‌ها نیز صادق است؛ چرا که بالا یا پایین بودن هزینه‌های سرمایه‌گذاری یا تولید می‌تواند منجر به مثبت یا منفی شدن جریانات نقدینگی و بروز خطاهای مرتبط با IRR شود.
تأثیر خطاهای غیر عمد بر NPV
خطاهای غیر عمد می‌توانند نتایج محاسبات ارزش خالص فعلی (NPV) را نیز تحت تأثیر قرار دهند. به عنوان مثال، یک NPV مثبت ممکن است پروژه را به عنوان یک طرح سودآور نشان دهد، در حالی که این نتیجه می‌تواند ناشی از ورود اطلاعات نادرست باشد. از سوی دیگر، یک NPV منفی ممکن است باعث شود که پروژه به صورت مجازی زیان‌ده به نظر برسد. برای رفع این خطاها، در شرایطی که NPV منفی باشد، می‌توان از جداول خاصی استفاده کرد، و در صورت مثبت بودن NPV، باید خلاف عملیات این جداول اعمال شود.
روشهای حذف خطاهای ۲، ۳، ۵ و ۶
برای رفع خطاهای مرتبط با هزینه‌ها و درآمدها، روشهای متعددی وجود دارد که می‌توانند به بهبود وضعیت مالی پروژه کمک کنند. این روش‌ها شامل موارد زیر هستند:
کاهش هزینه‌ها
کاهش هزینه‌های ثابت سرمایه‌گذاری
کاهش هزینه‌های تولید در دوران بهره‌برداری
کاهش طول دوره ساخت
افزایش درآمد
افزایش قیمت فروش محصول
افزایش میزان تولید محصول
تعریف قیمت فروش بالا برای اقلام هزینه‌های ثابت سرمایه‌گذاری
تعریف یارانه فروش به منظور افزایش درآمد در صورت امکان
مدیریت منابع مالی
کاهش مبلغ سرمایه در گردش
افزایش طول دوره بهره‌برداری
اختصاص درصدی از موجودی نقد به سپرده‌های کوتاه‌مدت
تعریف ذخایر سرمایه‌گذاری
تعریف ذخایر استهلاک
کاهش نرخ بهره بانکی به منظور اصلاح IRR
تعریف معافیت‌های مالیاتی در صورت امکان
افزایش درصد تسهیلات بانکی به منظور اصلاح IRR
خطاهای ۷، ۸ و ۱۱ و روشهای رفع آنها
خطاهای ۷، ۸ و ۱۱ نیز از جمله خطاهایی هستند که می‌توانند تأثیرات منفی بر پروژه‌ها داشته باشند. این خطاها معمولاً به دلیل عدم تعادل در منابع و مصارف مالی رخ می‌دهند.
خطای ۷
این خطا زمانی رخ می‌دهد که هزینه‌های ثابت سرمایه‌گذاری در دوران ساخت از طریق منابع تامین مالی مانند حقوق صاحبان سهام یا وام‌های بانکی تأمین نشوند. برای رفع این خطا، می‌توان از روشهای زیر استفاده کرد:
افزایش درآمد حاصل از فروش طرح
کاهش هزینه تولید محصولات به حدی کمتر از درآمد حاصل از فروش
خطای ۸
خطای ۸ زمانی بروز می‌کند که درآمد حاصل از فروش محصولات کافی نباشد تا مخارج تولید را پوشش دهد. برای رفع این خطا، روشهای زیر پیشنهاد می‌شوند:
افزایش طول دوران بازپرداخت اقساط تسهیلات بانکی و اعتباری
کاهش نرخ بهره تسهیلات
خطای ۱۱
این خطا به دلیل کم‌دقتی یا عدم صحت در برابری نرخ تسعیر ارز در فیلد واحدهای پولی ایجاد می‌شود. برای رفع این خطا، می‌توان از روشهای زیر استفاده کرد:
افزایش پول محلی در مقابل تسعیر ارز خارجی
افزایش هزینه‌ها با ارز خارجی
نکته مهم در مورد خطاهای ۷ و ۸
با ایجاد خطاهای ۷ و ۸، کمبود سرمایه معمولاً با برداشت خودکار از بانک نرم‌افزار جبران می‌شود و محاسبات بر اساس آن انجام می‌گیرد. حتی اگر این خطاها رفع شوند، شاخص‌های مالی محاسبه‌شده مانند IRR و NPV تغییری نخواهند کرد. بنابراین، این خطاها به عنوان هشدار عمل می‌کنند تا منابع و مصارف مالی به شیوه‌ای درست تراز شوند و جدول منابع تامین مالی به درستی تنظیم شود.
مرور خطاها در نرم‌افزار کامفار
پس از بخش مرور صفحات بین پروژه، به آخرین بخش از آموزش نرم افزار کامفار پروژه محور می رسیم. در این بخش به بررسی چگونگی مرور خطاها پرداخته شده است. در برخی از مواقع مشاهده می شود که پروژه با خطاهایی مواجه می شود که بایستی برای رفع آنها اقدام نمود.
زمانی که این آیکن غیر فعال باشد، یعنی پروژه مورد نظر، بدون خطا است و خطایی در ورود داده های آن رخ نداده است. در ادامه برای توضیح این بخش از پروژه ای استفاده شده است که دارای خطا می باشد زیرا پروژه پوشاک بدون خطا اجرا شد.
مشاهده می شود که پس از انتخاب آیکن «مرور خطاها» پنجره مربوط به خطا های رخ داده شده، نمایش داده می شود. در حالت کلی می توان گفت که:
- خطای ۱ و ۴ مربوط به npv سرمایه گذاری و سهامداران می باشد.
- خطای ۲و ۳و ۵ و ۶، مربوط به irr می شوند.
- خطای ۷ و ۸ و ۱۱ مربوط به فاز ساخت و تولید و کمبود وجه می باشند.
خطاهای پروژه‌های بهسازی، نوسازی و توسعه (Expansion Projects)
در پروژه‌های نوسازی، بهسازی و توسعه، نرم‌افزار کامفار (COMFAR) به عنوان یک ابزار قدرتمند برای تحلیل مالی و اقتصادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نرم‌افزار قادر است ترازنامه‌های مالی را بررسی کرده و در صورت وجود عدم تعادل در تراز ابتدایی، خطاهایی را به کاربر اعلام کند. دو خطای مهم که در این زمینه توسط کامفار شناسایی می‌شوند، خطاهای ۱۰۹ و ۱۱۰ هستند. این خطاها نشان‌دهنده‌ی عدم تعادل در تراز ابتدایی طرح‌ها بوده و هر کدام به دلایل خاصی رخ می‌دهند. در ادامه به بررسی این خطاها و علل بروز آنها می‌پردازیم.
خطای ۱۰۹: مانده‌های اول دوره تراز نمی‌باشد – ایجاد زیان!
E109 – Starting balance not balanced – loss generated!
علت بروز خطای ۱۰۹
این خطا زمانی رخ می‌دهد که در پروژه‌های توسعه، میزان دارایی‌های طرح کمتر از میزان سرمایه و بدهی‌ها باشد. به عبارت دیگر، اگر سمت راست ترازنامه (دارایی‌ها) کمتر از سمت چپ ترازنامه (سرمایه و بدهی‌ها) باشد، کامفار قادر به ایجاد تعادل بین دو طرف ترازنامه نخواهد بود و خطای ۱۰۹ را نمایش می‌دهد. این خطا به کاربر اعلام می‌کند که تراز ابتدایی طرح تراز نیست و آورده صاحبان سرمایه و بدهی‌ها از دارایی‌های طرح بیشتر است. در چنین حالتی، کامفار فرض می‌کند که طرح در طول دوران بهره‌برداری دارای زیان انباشته خواهد بود.
مثال عملی
فرض کنید زمینی به قیمت ۱۰۰۰ واحد پولی خریداری شده است و صاحبان سرمایه نیز مبلغ ۱۲۰۰ واحد پولی در این طرح وارد کرده‌اند. در این حالت، هنگام محاسبه ترازنامه، دو طرف ترازنامه مساوی نخواهند بود و اختلافی به میزان ۲۰۰ واحد پولی ایجاد می‌شود. این اختلاف نشان‌دهنده‌ی این است که ۲۰۰ واحد پولی سوخت شده است. هنگامی که دستور انجام محاسبات به کامفار داده می‌شود، خطای ۱۰۹ نمایش داده می‌شود که نشان‌دهنده‌ی عدم تعادل در تراز ابتدایی است. در این حالت، کامفار در ترازنامه سطری به نام زیان انباشته قابل انتقال به سال‌های آینده (Accumulated losses brought forward) ایجاد می‌کند که نشان‌دهنده‌ی تفاوت بین سرمایه و بدهی‌ها با دارایی‌ها است.
خطای ۱۱۰: مانده‌های اول دوره تراز نمی‌باشد – ایجاد ذخیره!
E110 – Starting balance not balanced – Reserves generated!
علت بروز خطای ۱۱۰
خطای ۱۱۰ برعکس خطای ۱۰۹ عمل می‌کند. این خطا زمانی رخ می‌دهد که دارایی‌های طرح بیشتر از سرمایه و بدهی‌ها باشد. در این حالت، کامفار هشدار می‌دهد که مانده‌های اول دوره تراز نیستند و طرح دارای سود انباشته است. در چنین شرایطی، کامفار در ترازنامه سطری به نام ذخایر سود انباشته اول دوره (Reserves, retained profit brought to) ایجاد می‌کند.
تفاوت خطای ۱۱۰ با خطای ۱۰۹
خطای ۱۰۹: نشان‌دهنده‌ی زیان انباشته است و زمانی رخ می‌دهد که دارایی‌ها کمتر از سرمایه و بدهی‌ها باشند.
خطای ۱۱۰: نشان‌دهنده‌ی سود انباشته است و زمانی رخ می‌دهد که دارایی‌ها بیشتر از سرمایه و بدهی‌ها باشند.
نحوه عملکرد کامفار در شناسایی خطاها
کامفار به عنوان یک نرم‌افزار تحلیلی، در پروژه‌های نوسازی و توسعه، ترازنامه‌های مالی را به دقت بررسی می‌کند. در صورتی که تراز ابتدایی طرح‌ها دارای عدم تعادل باشد، کامفار با نمایش خطاهای ۱۰۹ و ۱۱۰، کاربر را از این موضوع مطلع می‌سازد. این خطاها به شرح زیر هستند:
لیست خطاهای مربوط به تراز ابتدایی
خطای ۱۰۹
نشان‌دهنده‌ی زیان انباشته.
علت: دارایی‌ها کمتر از سرمایه و بدهی‌ها.
نتیجه: ایجاد سطر زیان انباشته قابل انتقال به سال‌های آینده.
خطای ۱۱۰
نشان‌دهنده‌ی سود انباشته.
علت: دارایی‌ها بیشتر از سرمایه و بدهی‌ها.
نتیجه: ایجاد سطر ذخایر سود انباشته اول دوره.
اهمیت توجه به خطاهای ۱۰۹ و ۱۱۰
عدم توجه به این خطاها می‌تواند منجر به تحلیل نادرست مالی و اقتصادی طرح‌ها شود. این خطاها نشان‌دهنده‌ی وضعیت مالی طرح در ابتدای دوره هستند و به کاربر کمک می‌کنند تا اقدامات لازم را برای اصلاح ترازنامه انجام دهد. به طور کلی، این خطاها به مدیران پروژه‌ها کمک می‌کنند تا:
از وضعیت مالی طرح آگاه شوند.
در صورت وجود زیان یا سود انباشته، اقدامات اصلاحی انجام دهند.
از بروز مشکلات مالی در آینده جلوگیری کنند.
