پاکسازی سبز

پاکسازی سبز (Greenwashing) به عمل برندسازی یک شرکت یا محصول به عنوان دوستدار محیط زیست برای سرمایه گذاری بر تقاضای رو به رشد برای پایداری اشاره دارد. در حالی که بازاریابی سبز اغلب صادقانه است، بسیاری از شرکت ها تأثیر اقدامات زیست محیطی خود را اغراق کرده اند یا هزینه های زیست محیطی محصولات خود را کم اهمیت جلوه داده اند.

به عنوان مثال، برخی از شرکت‌ها در استفاده از مواد بازیافتی اغراق کرده‌اند، که باعث می‌شود مصرف‌کنندگان به اشتباه تصور کنند که محصولاتشان پایدارتر است.

بسیاری از شرکت‌ها برای کاهش ردپای خود، جایگزین‌های کربنی می‌خرند، اگرچه تأیید هزینه واقعی انتشار آلاینده‌های یک شرکت دشوار است. در یک پرونده فاحش تر، شرکت IKEA به استفاده از الوار غیرقانونی برای برخی از محصولات مبلمان خود متهم شد. بدتر از آن، الوار توسط شورای نظارت بر جنگل تأیید شده بود و سؤالات اخلاقی را در مورد مدل تجاری برچسب‌گذاری سبز پرداخت به ازای دریافت رشوه ایجاد می‌کرد.

در دنیای اوراق بهادار، برخی از صندوق‌های مدیریت ‌شده سعی کرده‌اند با تغییر نام تجاری خود به شیوه‌ای که سطح بالاتری از پایداری را نشان می‌دهد، پاکسازی کنند. تنها راه برای ارزیابی پایداری صندوق، بررسی دارایی های آن است.

پاکسازی سبز که به عنوان “درخشش سبز” نیز شناخته می شود، تلاشی برای سرمایه گذاری بر روی تقاضای فزاینده برای محصولات سازگار با محیط زیست است، خواه به این معنی باشد که آنها طبیعی تر، سالم تر، عاری از مواد شیمیایی، قابل بازیافت یا اتلاف منابع طبیعی کمتری باشند.

این اصطلاح در دهه 1960 سرچشمه گرفت، زمانی که صنعت هتلداری یکی از آشکارترین نمونه های پاکسازی سبز را ابداع کرد. آنها اعلامیه هایی را در اتاق های هتل گذاشتند که از مهمانان می خواستند برای حفظ محیط زیست از حوله های خود استفاده مجدد کنند. هتل ها از مزایای کمتری هزینه های خشکشویی برخوردار بودند.

اخیراً، برخی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان کربن در جهان، مانند شرکت‌های انرژی متعارف، تلاش کرده‌اند نام خود را به عنوان قهرمانان محیط ‌زیست معرفی کنند. محصولات از طریق فرآیند تغییر نام، تغییر نام تجاری یا بسته بندی مجدد آنها سبز می شوند. محصولات پاکسازی سبز ممکن است این ایده را القا کنند که نسبت به برندهای رقیب، طبیعی‌تر، سالم‌تر یا عاری از مواد شیمیایی هستند.

شرکت‌ها از طریق بیانیه‌های مطبوعاتی و آگهی‌های بازرگانی که انرژی پاک یا تلاش‌های خود برای کاهش آلودگی را تبلیغ می‌کنند، درگیر پاکسازی سبز شده‌اند. در واقعیت، شرکت ممکن است تعهد معناداری به ابتکارات سبز نداشته باشد. به‌طور خلاصه، شرکت‌هایی که ادعاهای بی‌موجهی دارند مبنی بر اینکه محصولاتشان از نظر زیست ‌محیطی ایمن هستند یا مزایای سبز را ارائه می‌کنند، در پاکسازی سبز نقش دارند.

البته همه شرکت ها درگیر سبزشویی نیستند. برخی از محصولات واقعا سبز هستند. این محصولات معمولاً در بسته بندی هایی عرضه می شوند که تفاوت های واقعی محتویات آنها را با نسخه های رقبا مشخص می کند.

بازاریاب‌های محصولات سبز واقعاً خیلی خوشحال هستند که در مورد ویژگی‌های مفید محصولات خود صحبت کنند. برای مثال، وب‌سایت Allbirds توضیح می‌دهد که کفش‌های ورزشی آن از پشم مرینو، با توری‌های ساخته شده از بطری‌های پلاستیکی بازیافتی و کفی‌های حاوی روغن کرچک ساخته شده‌اند. حتی جعبه های مورد استفاده در حمل و نقل از مقوای بازیافتی ساخته شده اند.

کمیسیون تجارت فدرال ایالات متحده (FTC) با اجرای قوانینی که برای تضمین بازار رقابتی و منصفانه طراحی شده اند، به حمایت از مصرف کنندگان کمک می کند. FTC دستورالعمل هایی را در مورد نحوه تمایز سبز واقعی از سبز پاکسازی شده ارائه می دهد:

– بسته بندی و تبلیغات باید ادعای سبز محصول را به زبان ساده و با نوع خواندنی در مجاورت ادعا توضیح دهد.

– ادعای بازاریابی محیطی باید مشخص کند که آیا به محصول، بسته بندی یا فقط بخشی از محصول یا بسته بندی سبز اشاره دارد.

– ادعای بازاریابی یک محصول نباید به طور مستقیم یا ضمنی، یک ویژگی یا مزیت محیطی را اغراق کند.

– اگر محصولی مدعی سود در مقایسه با رقبا باشد، این ادعا باید اثبات شود.

نمونه هایی از پاکسازی سبز

کمیسیون تجارت فدرال ایالات متحده (FTC) چندین نمونه از پاکسازی سبز را در وب سایت خود ارائه می دهد که دستورالعمل های داوطلبانه خود را برای ادعاهای بازاریابی سبز فریبنده توضیح می دهد.

در زیر فهرستی حاوی نمونه‌هایی از ادعاهای غیرمستند است که می‌توان آن‌ها را پاکسازی سبز تلقی کرد.

– یک بسته پلاستیکی حاوی یک پرده حمام جدید دارای برچسب “قابل بازیافت” است. مشخص نیست که بسته یا پرده حمام قابل بازیافت است یا خیر. در هر صورت، اگر هر بخشی از بسته یا محتویات آن، غیر از اجزای جزئی، قابل بازیافت نباشد، برچسب فریبنده است.

– یک فرش منطقه دارای برچسب “50٪ محتوای بازیافتی بیشتر از قبل” است. تولید کننده محتوای بازیافتی را از 2% به 3% افزایش داد. اگرچه این پیام از نظر فنی درست است، اما این تصور نادرست را منتقل می کند که فرش حاوی مقدار قابل توجهی الیاف بازیافتی است.

– کیسه زباله دارای برچسب “قابل بازیافت” است. کیسه‌های زباله معمولاً از زباله‌های دیگر در محل دفن زباله یا زباله‌سوز جدا نمی‌شوند، بنابراین بعید است که دوباره برای هر هدفی از آنها استفاده شود. این ادعا فریبنده است زیرا در جایی که هیچ منفعت معناداری وجود ندارد، یک مزیت زیست محیطی را ادعا می کند.

تمامی مطالبی که در خصوص پاکسازی سبز عنوان گردید بخاطر این بود که در مواقع سرمایه گذاری در حوزه محیط زیستی بایستی مورد توجه قرار بگیرند و این موارد از جمله عناوین سرمایه گذاری سبز هستند که شرکت ها از نام آن استفاده های سوء می برند.