یکی دیگر از روش های تامین مالی شرکت ها، تامین مالی از طریق عرضه اولیه سکه است. به روند ارائه سهام یک شرکت خصوصی برای اولین بار به مردم را عرضه اولیه ارز دیجیتال می‌گویند. درواقع وقتی شرکتی بخواهد از مالکیت خصوصی به مالکیت عمومی برسد، عرضه اولیه را انجام می‌دهد. انتشار سهام و به اصطلاح عمومی کردن آن به یک شرکت این امکان را می‌دهد که سرمایه خود را برای تأمین بودجه عملیات، رشد و پرداخت بدهی از سرمایه‌گذاران عمومی جمع کند.

عرضه اولیه سکه یاInitial Coin Offering (ICO) ، در واقع اقدامی است که یک استارت آپ، توکن یا سکه دیجیتالی خود (ارز جدید خود) را ایجاد کرده و به فروش می‌رساند، به این طریق سرمایه‌گذاران با خرید توکن آن پروژه، می‌توانند از مزایای آتی آن توکن (مثلا افزایش ارزش توکن یا سود یا …) بهره‌مند شوند. بعدها این توکن‌ها در صرافی‌ها پذیرفته می‌شوند و می‌توان آنها را خرید و فروش کرد. یا اینکه برخی از توکن‌ها دارای ویژگی‌هایی مانند سهام هستند و به آنها سود تعلق می‌گیرد. اکثر این ICO ها در ازای فروش سکه های خود به سرمایه گذاران از آن ها بیت کوین و اتریوم دریافت می کنند.

بر خلاف روش معمول جمع آوری سرمایه که در آن سرمایه گذاران حق رای و تصمیم گیری دارند، با عرضه اولیه سکه (ICO) هر شرکت هم سرمایه خواهد داشت و هم قدرت کامل تصمیم گیری. به طور معمول این روش پرسودترین راه جمع آوری سرمایه است و یکی از جذاب‌ترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری جمعی نیز به شمار می‌آید. عرضه اولیه سکه (ICO) پدیده‌ای نوظهور است که قانون خاصی برایش تعیین نشده و بنابراین هم برای شرکت و هم برای خریدان پرمخاطره، پر سود است.

در واقع عرضه اولیه سکه برای جذب سرمایه، جهت پیش بردن یک پروژه است. این گونه سکه ها بر روی بستر بلاک چین پیاده سازی شده اند و معمولا از بلاک چین اتریوم برای فعالیت های خود استفاده می کنند. این پروژه می‌تواند یک کسب‌وکارهای نوپا،  یک تکنولوژی جدید در بلاک‌چین، یک اپلیکیشن جدید، یک سیستم یا شبکه جدید و… باشد که قابلیت‌های خاص دارد.

تاریخچه پیدایش ICO

شاید اولین ارز رمزنگاری شده که کار خود را با ICO شروع کرد ریپل باشد. در اوایل سال 2013 آزمایشگاه ریپل (Ripple Lab) شروع به توسعه ریپل با نام سیستم پرداخت نمود و نزدیک 100 میلیارد توکن XRP را تولید نمود. شرکت مربوطه این توکن‌ها را برای جذب سرمایه جهت توسعه پلتفرم ریپل به فروش رساند. بعدها در سال 2013 ارزی با نام Master coin با ادعای بهبود بیت‌کوین یک ارز جدید ایجاد کرد و توسعه دهنده آن چند میلیون مسترکوین را در ازای مبلغی نزدیک 1 میلیون دلار (در آن زمان) دریافت نمود.

چندین ارز رمزنگاری شده دیگر نیز توسط ICO ها ایجاد شدند. از موارد مشهور می‌توان به LISK اشاره کرد که در اوایل سال 2016 تقریبا به اندازه 5 میلیون دلار از فروش توکن‌های خود بدست آورد.

البته برجسته‌ترینICO، اتریوم بود. در اواسط 2014 بنیاد اتریوم هر ETH را در ازای 0.0005 بیت‌کوین به فروش رساند و سرمایه‌ای نزدیک 20 میلیون دلار را جذب نمود که در آن زمان بزرگترین عرضه اولیه سکه در نوع خود بود. از این سرمایه برای توسعه ارز اتریوم و شبکه آن استفاده شد.

با قابلیت قراردادهای هوشمند (smart contracts) که اتریوم معرفی کرد، درها به روی نسل جدیدی از ICO  ها باز شد و شرکت‌های زیادی اقدام به جذب سرمایه از این راه نمودند.

توکن شبکه اتریوم

در سال 2014 یک ICO توسط بنیان گذار اتریوم صورت گرفت که موفق شد دنیا را تغییر دهد. بر اساس گزارشات منتشر شده، پس از حدود دوازده ساعت از شروع فروش، مقدار 7.4 میلیون سکه ی اتر فروخته شد. در آن زمان این مقدار سکه ی اتر برابر با 3700 بیت کوین یا به عبارتی 2.3 میلیون دلار بود. بر اساس آمار منتشر شده، تیم اتریوم موفق شد با استفاده از ICO خود مقدار 15 میلیون دلار سرمایه جمع آوری کند. در ادامه و پس از گسترش شبکه ی اتریوم، پروتکل ERC20 توسط اتریوم منتشر شد که خود انقلابی در صنعت ICO ها به شمار می رود و باعث شد اتریوم به یک بستر مطمئن برای برگزاری ICOها بشود.

چگونه یک ICO معتبر را تشخیص دهیم؟

  1. عرضه اولیه سکه باید تیم مشخص داشته باشد که در سایت خود معرفی کند.
  2. باید یک فضای باز تبادل نظر در مورد ارز بیابید و نظرات سایر افراد را ببینید، یا صحبت‌های افراد فعال و متخصص در زمینه ارزهای رمزنگاری شده را دنبال کنید.
  3. مشاهده رتبه ICO ها در سایت‌هایی که ICO ها را لیست می‌کنند می‌تواند به شناخت بیشتر ICO های برتر کمک کند.
  4. نقشه راه، دلیل و هدف شکل‌گیری ارز و همینطور (سپیدنامه) whit epaper ارز را بخوانید. White paper به معنای یک گزارش جامع است که همه چیز را در مورد ارز مورد نظر توضیح می‌دهد.  این اطلاعات شامل هدف پروژه، مشکلی که پروژه به دنبال حل آن است، مقدار پول مورد نیاز، تعداد توکن‌های قابل‌عرضه، تاریخ و طول مدت عرضه اولیه است. ارزی که نقشه راه ندارد و دلیل و هدف ایجاد آن دقیقا مشخص نیست، به احتمال قوی گزینه خوبی برای سرمایه گذاری نیست.
  5. ترجیحا افراد شناخته شده در دنیای ارزهای دیجیتال در آن سرمایه گذاری کرده باشند یا آنرا توصیه کرده باشند. وقتی افراد شناخته شده در یک ارز سرمایه‌گذاری می‌کنند حداقل تا حد زیادی خیال‌تان راحت می‌شود که آن ICO یک کلاهبرداری نیست.
  6. عقل و منطق خودتان را به کار گیرید. اکثر ICO های کلاهبردار برای ترغیب کاربران وعده‌های جذاب می‌دهند و مثلا پیش‌بینی می‌کنند ارز با یک قیمت خاص در آینده معامله خواهد شد تا شما را وسوسه کنند و پول‌تان را از چنگ‌تان درآورند. یا اینکه برخی از آنها برای ترغیب افراد به تبلیغ ارز، پاداش‌های بزرگی برای معرفی افراد تعیین می‌کنند. هر ادعایی را با منطق و نه احساسات خود بررسی کنید و تصمیمی منطقی بگیرید.

انواع عرضه اولیه ارز دیجیتال

عرضه اولیه ارز دیجیتال را با توجه ‌به نوع سرمایه‌گذاران آن‌ها می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:

  1. عرضه اولیه خصوصی (Private ICO)

در عرضه اولیه خصوصی، تنها تعداد خاصی از سرمایه‌گذاران می‌توانند شرکت داشته باشند. این سرمایه‌گذاران معمولا شامل شرکت‌های معتبر، موسسات مالی یا افراد سرشناس می‌شوند.

  1. عرضه اولیه عمومی (Public ICO)

این نوع سرمایه‌گذاری دموکراتیک‌تر است چرا که همه افراد می‌توانند در آن شرکت کنند. هرکسی با هر میزان سرمایه می‌تواند در آن سهیم شود و سرمایه مورد نیاز پروژه را تامین کند.

مزایا و معایب عرضه اولیه ارز دیجیتال

  • عرضه اولیه ارز دیجیتال، فرصت مناسبی برای کلاهبرداران و افراد سودجو به وجود می‌آورد. ساخت یک توکن جدید و نوشتن یک وایت پیپر فقط چند دقیقه زمان لازم دارد و هرکسی از عهده آن برمی‌آید. آسان بودن کلاهبرداری به این روش، بزرگ‌ترین انتقادی است که به عرضه اولیه ارزهای دیجیتال وارد است.
  • مبهم بودن آینده پلتفرم جدید نیز یکی دیگر از معایب آن است. حتی اگر توسعه‌دهندگان پلتفرم، افراد صادقی باشند؛ باز هم تضمینی برای سودده بودن سرمایه‌گذاری شما وجود ندارد. دنیای ارزهای دیجیتال، دنیایی پر از رقابت است. احتمال دارد که بعد از چند سال، هیچ نامی از پلتفرمی که در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اید باقی نمانده باشد. علاوه بر این، شمابرای خرید توکن‌های ارائه شده در عرضه اولیه، بایستی که ارزهای ارزشمندی مانند بیت کوین یا اتریوم را بدهید و توکن‌های جدیدی با آینده نامعلوم دریافت کنید.
  • اگر پلتفرمی که برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنید موفق شود، سود بسیار زیادی عایدتان خواهد شد. توکن پلتفرم‌های موفق، رشد چند صد درصدی خواهند کرد و شما بسیار بیشتر از آنچه سرمایه‌گذاری کرده بودید به دست می‌آورید. سوددهی زیاد، نقطه مثبت شرکت در عرضه اولیه ارزهای دیجیتال است.

تفاوت ICO و IPO

احتمالا نام عرضه اولیه را در زمینه بورس زیاد شنیده باشید. عرضه اولیه سهام (IPO)  روشی است که شرکت‌ها با فروش قسمتی از حق مالکیت شرکت در بورس اوراق بهادار، اقدام به جذب سرمایه و افزایش نقدینگی خود می‌کنند.

تفاوت ICO و IPO در نوع کسب‌وکارها است. در ICO معمولا کسب‌وکارهای نوپا وارد می‌شوند. سهام این شرکت‌ها معمولا ارزش چندانی ندارد و تضمینی هم برای آینده در کار نیست. درحالی‌که یک IPO توسط یک شرکت بزرگ و شناخته شده برگزار می‌شود. هدف از IPO، جمع‌آوری بودجه برای راه‌اندازی شرکت نیست بلکه توسعه و رشد بیشتر شرکت مدنظر است.

یک IPO باید در سازمان بورس و اوراق بهادار کشور تایید شده و پس از طی‌کردن مراحل قانونی، به مردم ارائه شود. درحالی‌که هر شخصی می‌تواند در عرض چند روز یک ICO برگزار کند. بدیهی است که IPO ها از اعتبار بیشتری برخوردار باشند و شرکت در آن‌ها ریسک کمتری نسبت به ICO ها داشته باشد.