سهام ممتاز 

اصطلاح “سهام” به مالکیت یا حقوق صاحبان سهام در یک شرکت اشاره دارد. دو نوع سهام وجود دارد: سهام عادی و سهام ممتاز. سهامداران ممتاز نسبت به سهامداران عادی ادعای بیشتری برای سود سهام یا توزیع دارایی دارند. جزئیات هر سهام ممتاز به موضوع بستگی دارد.

در مورد سود سهام، سهامداران ممتاز نسبت به سهامداران عادی اولویت دارند، که عموماً بیشتر از سهام عادی سود می‌دهند و می‌توان آنها را ماهانه یا فصلی پرداخت کرد و اغلب به صورت درصدی در توضیحات صدور سهام ذکر می شوند.

این سهام با نرخ قابل تنظیم، عوامل خاصی را مشخص می‌کند که بر بازده سود سهام تأثیر می‌گذارد، و سهام شرکت‌کننده می‌توانند سود سهام دیگری را که بر حسب سود سهام عادی یا سود شرکت محاسبه می‌شود، پرداخت کنند. تصمیم به پرداخت سود سهام نیز در اختیار هیئت مدیره یک شرکت است.

برخلاف سهامداران عادی، سهامداران ممتاز حقوق محدودی دارند که معمولاً شامل رای دادن نمی‌شود. سهام ممتاز ویژگی‌های بدهی را ترکیب می‌کند، به این ترتیب که سود سهام ثابت و حقوق صاحبان سهام را پرداخت می‌کند، زیرا پتانسیل افزایش قیمت را دارد. این امر برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال ثبات در جریان‌های نقدی بالقوه آینده هستند، جذاب است.

شرکت های در مضیقه و سختی

اگر شرکتی مشکل دارد و مجبور است سود سهام خود را به حالت تعلیق درآورد، سهامداران ممتاز ممکن است این حق را داشته باشند که پیش از سرگیری سود سهام برای سهامداران عادی، مبلغ معوقه را دریافت کنند. سهامی که دارای این ترتیب هستند به عنوان تجمعی شناخته می شوند. اگر شرکتی چندین نسخه سهام ممتاز به طور همزمان داشته باشد، ممکن است این سهام به نوبه خود از نظر اولویت رتبه بندی شوند. بالاترین رتبه را پیشین و به دنبال آن اولویت اول، اولویت دوم و غیره می نامند.

سهامداران ممتاز در صورت انحلال دارایی‌های یک شرکت، ادعای قبلی دارند، هر چند که زیردست دارندگان اوراق قرضه باقی می‌مانند. سهام ممتاز همان حقوق صاحبان سهام هستند، اما از بسیاری جهات، دارایی های ترکیبی هستند که بین سهام و اوراق قرضه قرار دارند. آنها درآمد قابل پیش بینی بیشتری نسبت به سهام عادی ارائه می دهند و توسط آژانس های رتبه بندی اعتباری بزرگ رتبه بندی می شوند.

بر خلاف دارندگان اوراق قرضه، عدم پرداخت سود سهام به سهامداران ممتاز به معنای نکول شرکت نیست. از آنجایی که سهامداران ممتاز از ضمانت‌های یکسانی مانند اعتباردهندگان برخوردار نیستند، رتبه‌بندی سهام ممتاز عموماً پایین‌تر از اوراق قرضه همان ناشر است و بر این اساس بازدهی بالاتری دارد.

حق رای و قابلیت تبدیل

سهامداران ممتاز معمولاً دارای حق رای نمی‌باشند، اگرچه طبق برخی قراردادها این حقوق ممکن است به سهامدارانی که سود سهام خود را دریافت نکرده‌اند بازگردد.

سهام های ممتاز پتانسیل کمتری برای افزایش قیمت نسبت به سهام معمولی دارند و اینکه آنها با تخفیف یا حق بیمه نسبت به قیمت انتشار معامله می کنند به اعتبار شرکت و ویژگی های موضوع بستگی دارد: به عنوان مثال، تجمعی بودن سهام، اولویت آنها نسبت به سایر موارد، و اینکه آیا آنها قابل پرداخت هستند یا خیر. از جمله این ویژگی ها می باشد.

اگر سهام قابل خرید باشد، ناشر می تواند آنها را پس از یک تاریخ معین به ارزش اسمی بازخرید کند. به عنوان مثال، اگر نرخ بهره کاهش یابد و بازده تقسیم شده برای جذابیت، لازم نباشد آنقدر بالا باشد، شرکت ممکن است سهام خود را فراخوانی کند و سری دیگری با بازدهی کمتر منتشر کند. در صورتی که شرکت از این گزینه استفاده نکند، سهام می توانند پس از تاریخ تماس خود به معامله ادامه دهند.

برخی از سهام ممتاز قابل تبدیل هستند، به این معنی که تحت شرایط خاصی می توان آنها را با تعداد معینی از سهام عادی مبادله کرد. هیئت مدیره ممکن است به تبدیل سهام رای دهد، سرمایه گذار ممکن است گزینه تبدیل را داشته باشد، یا ممکن است سهام تاریخ مشخصی داشته باشد که در آن به طور خودکار تبدیل شود. اینکه آیا این برای سرمایه گذار سودمند است یا خیر بستگی به قیمت بازار سهام عادی دارد.

خریداران معمولی سهام ممتاز

سهام ممتاز انواع مختلفی دارد و عموماً از طریق کارگزاران سهام آنلاین توسط سرمایه گذاران فردی خریداری می شود. ویژگی‌هایی که در بالا توضیح داده شد، تنها نمونه‌های رایج‌تر هستند، و این ویژگی‌ها اغلب به روش‌های مختلفی ترکیب می‌شوند. یک شرکت می تواند سهام ممتاز را تقریباً تحت هر مجموعه ای از شرایط منتشر کند، با این فرض که آنها با قوانین و مقررات مغایرت نداشته باشند. اکثر موارد ترجیحی تاریخ سررسید یا بسیار دور ندارند.

موسسات معمولاً رایج ترین خریداران سهام ممتاز هستند. این به دلیل مزایای مالیاتی خاصی است که برای آنها وجود دارد، اما برای سرمایه گذاران فردی در دسترس نیست. از آنجایی که این مؤسسات به صورت عمده خرید می کنند، موضوعات ترجیحی یک راه نسبتاً ساده برای جذب مقادیر زیادی سرمایه است. شرکت های خصوصی یا نیمه دولتی به همین دلیل سهام ممتاز منتشر می کنند.

ناشران سهام ممتاز تمایل دارند نزدیک به محدوده های بالا و پایین طیف ارزش اعتبار گروه بندی کنند. برخی سهام ممتاز منتشر می کنند زیرا مقررات آنها را از پذیرش هر گونه بدهی منع می کند یا به این دلیل که خطر کاهش رتبه آنها وجود دارد. در حالی که سهام ممتاز از نظر فنی یک نوع سهام است، از بسیاری جهات شبیه به انتشار اوراق قرضه است. یک نوع، که به عنوان سهام ممتاز اعتماد شناخته می شود، می تواند به عنوان بدهی از منظر مالیات و سهام عادی در ترازنامه عمل کند.

مزایای سهام ممتاز

سهام ممتاز به دسته ای از سهام گفته می شود که به آن حقوق خاصی اعطا می شود که با سهام عادی متفاوت است. به عبارت دیگر، سهام ممتاز اغلب دارای پرداخت سود سهام بالاتر و ادعای بالاتری نسبت به دارایی ها در صورت انحلال است. علاوه بر این، سهام ممتاز می‌تواند ویژگی قابل فراخوانی داشته باشد، به این معنی که ناشر حق دارد سهام را با قیمت و تاریخ از پیش تعیین شده که در دفترچه مشخص شده است بازخرید کند. از بسیاری جهات، سهام ممتاز خصوصیات مشابهی با اوراق قرضه دارد و به همین دلیل گاهی اوقات به عنوان اوراق بهادار ترکیبی نامیده می شود.

تفاوت بین سهام ممتاز و سهام عادی

در حالی که سهام ممتاز و سهام عادی هر دو ابزار سهام بوده و از روش های تامین مالی محسوب می شوند، تفاوت های مهمی با هم دارند. اولاً، سهامداران ممتاز یک سود سهام ثابت دریافت می کنند، زیرا ابتدا باید تعهدات سود سهام به سهامداران ممتاز برآورده شود. از سوی دیگر، سهامداران عادی ممکن است همیشه سود سهام دریافت نکنند. ثانیاً، سهامداران ممتاز معمولاً به اندازه سهام عادی در افزایش قیمت (یا استهلاک) سهیم نیستند. در نهایت، سهامداران ممتاز به طور معمول هیچ حق رای ندارند و این در حالی است که سهامداران عادی این حق را دارا می باشند.

نمونه ای از سهام ممتاز

در نظر بگیرید که شرکتی سهام ممتاز 7% را با ارزش اسمی 1000 دلار منتشر می کند. به نوبه خود، سرمایه گذار 70 واحد سود سهام سالانه یا 17.50 واحد در سه ماه دریافت می کند. به طور معمول، این سهام ممتاز در حدود ارزش اسمی خود معامله می شود و رفتاری مشابه با اوراق قرضه دارد. سرمایه گذارانی که به دنبال کسب درآمد هستند می توانند در این اوراق سرمایه گذاری کنند. رایج ترین بخشی که سهام ممتاز منتشر می کند، بخش مالی است، که در آن سهام ممتاز ممکن است به عنوان وسیله ای برای افزایش سرمایه منتشر شود.

امتیازات سهام ممتاز

به طور كلی، می توان این امتیازات را كه به موجب اساسنامه یا موافقت مجمع عمومی فوق العاده تعیین می گردند، در دو گروه مالی و غیرمالی دسته بندی نمود.

1- امتیازات مالی

این دسته از امتیازات را می توان مهمترین امتیازات سهام ممتاز دانست. از یك سو، این ویژگی به انگیزش سرمایه گذارانی كه همواره به دنبال امتیازات مالی بیشتر و در پی آن، كسب سود بیشتر نسبت به دیگر دارندگان سهام هستند، می انجامد و از سوی دیگر، به شركت ها امكان می دهد تا با دادن امتیازهایی به سرمایه گذاران به اهداف شركت از انتشار این نوع سهام، آسان تر دست یابند. از میان امتیازات شناخته شده می توان به موارد زیر اشاره كرد:

– سود ثابت سهام

– اولویت در دریافت سود

– حق تقدم در زمان انحلال

– حق تقدم در روابط تجاری

2- امتیازات غیر مالی

سهام ممتاز می تواند جدای از امتیازات مالی، دربردارنده امتیازات غیرمالی نیز باشد كه گاه مهم تر از امتیازات مالی است. هرچند بررسی دقیق تر نشان می دهد كه امتیازات غیرمالی نیز در نهایت منافع مالی برای دارندگان خود به دنبال دارد. در ادامه به دو نمونه از این امتیازها عبارتند از:

– حق رای

– انتخاب هیئت مدیره از میان صاحبان سهام ممتاز