پیش از این در مقاله های مختلفی جنبه های مختلفی از طرح امکان سنجی را مورد بررسی قرار دادیم. به عنوان مثال، در مقاله “آشنایی با طرح های توجیهی“، با ماهیت، ویژگی ها و انواع طرح های امکان سنجی آشنا شدیم یا در مقاله “مشکلات موجود در روند تهیه و تدوین یک طرح توجیهی“، با مشکلات و سختی های این راه و دلیل ایجاد آنها آشنا شدیم.
اطلاعات لازم برای تهیه طرح امکان‌سنجی
تهیه طرح‌های امکان‌سنجی از الزامات مهم در فرآیند تصمیم‌گیری برای هر پروژه است. دقت در تدوین این طرح‌ها به استفاده صحیح از منابع مالی و انسانی منجر می‌شود. در این مقاله، به بررسی اطلاعات و نرخ‌های مورد نیاز برای تدوین یک طرح امکان‌سنجی در فضای نرم‌افزار کامفار خواهیم پرداخت و جنبه‌های مختلفی مانند نیروی انسانی، آورده‌های غیرنقدی، مالیات، نرخ تنزیل، و نرخ تورم را پوشش می‌دهیم.
طبقه‌بندی نیروی انسانی در نرم‌افزار کامفار
نیروی انسانی در نرم‌افزار کامفار به سه گروه اصلی تقسیم می‌شود:
۱. نیروی انسانی بخش تولیدی
- نیروی انسانی مستقیم: شامل تکنسین‌ها، اپراتورها و کارگران.
- نیروی انسانی غیرمستقیم: مدیر کارخانه، مدیر تولید، تیم مهندسی، برنامه‌ریزی تولید، نگهداری و تعمیرات.
۲. نیروی انسانی بخش اداری
این گروه شامل مدیرعامل، کارکنان مالی و اداری، نیروهای بخش بازرگانی و حقوقی، حراست، خدمات و رانندگان است.
۳. نیروی انسانی بخش بازاریابی
افرادی که در بخش‌های بازاریابی، تبلیغات و فروش فعالیت می‌کنند.
ثبت آورده‌های غیر نقدی
یکی از موضوعات کلیدی در مطالعات امکان‌سنجی، ثبت آورده‌های غیر نقدی است.
روش‌های ارزیابی آورده‌های غیر نقدی
- تجهیزات، دارایی‌ها و امکانات ارائه‌شده توسط سهامداران باید معادل ارزش روز آنها محاسبه شوند.
- قراردادهای سرمایه‌گذاران با بانک‌ها به عنوان آورده غیر نقدی تلقی شده و باید ارزش آنها به‌روز در فاکتورها لحاظ شود.
مالیات در مطالعات امکان‌سنجی
مالیات بر درآمد
- نرخ مالیات بر درآمد کسب‌وکارها در ایران: ۲۵٪ از سود ناخالص سالانه.
- معافیت‌های مالیاتی: مناطق آزاد تجاری و مناطق محروم با معافیت‌های ۷ تا ۲۰ ساله.
مالیات بر ارزش افزوده
این مالیات به دلیل عدم تأثیر مستقیم بر درآمد و هزینه تولیدکننده، در مطالعات امکان‌سنجی لحاظ نمی‌شود.
مالیات در سطح جهانی
- برخی کشورها مالیات مستقیم بر فروش نیز دارند.
- قانون زیان انباشته برای کاهش مالیات در طرح‌های زیان‌ده چندساله در بسیاری از کشورها رایج است.
نرخ تنزیل در مطالعات امکان‌سنجی
تعریف و اهمیت
نرخ تنزیل بیانگر هزینه فرصت سرمایه‌گذاری است و به عنوان حداقل نرخ بازگشت سرمایه تعیین می‌شود. این نرخ به سطح ریسک پروژه وابسته است.
محاسبه نرخ تنزیل
- مقایسه با نرخ بازگشت سرمایه: نرخ تنزیل بیشتر در پروژه‌های پرریسک.
- روش میانگین وزنی هزینه سرمایه: استفاده از نرخ میانگین وزنی برای محاسبه خالص ارزش فعلی سرمایه‌گذاری.
- محاسبه نرخ خالص حقوق سهامداران: استفاده از حداقل نرخ بازگشت سرمایه.
نرخ تورم در مطالعات امکان‌سنجی
چرا نرخ تورم لحاظ نمی‌شود؟
به دلیل پیش‌بینی‌ناپذیری نرخ تورم تا پایان زمان پروژه.
در چه مواردی تورم لحاظ می‌شود؟
- زمانی که درآمدها بیشتر از هزینه‌ها باشد، لحاظ کردن نرخ تورم به واقعیت نزدیک‌تر است.
روش لحاظ کردن تورم
- برآورد نرخ تورم به‌طور مستقل برای هزینه‌ها و درآمدها.
- مشخص کردن نرخ تورم سالانه برای هر واحد پولی تا پایان پروژه.
نتیجه‌گیری
تدوین طرح امکان‌سنجی با استفاده از اطلاعات دقیق و جامع، نقشی کلیدی در موفقیت پروژه‌ها ایفا می‌کند. عواملی مانند طبقه‌بندی نیروی انسانی، ثبت آورده‌های غیر نقدی، نرخ مالیات، نرخ تنزیل و تورم باید به دقت بررسی و محاسبه شوند تا تصمیم‌گیری‌های آگاهانه‌تری صورت گیرد. این موارد در نرم‌افزارهایی مانند کامفار به طور کامل قابل تعریف و پیاده‌سازی هستند.
