در این مقاله به معرفی طرح های توجیهی و بررسی انواع مختلف آن می پردازیم. در گام اول باید ببینیم طرح توجیهی یعنی چه؟

یک طرح توجیهی در واقع یک مطالعه کارشناسی شده در راستای بررسی امکان پذیری احداث یک واحد صنعتی و یا توسعه آن است. به بیان دیگر طرح امکان سنجی یا طرح توجیهی فنی– اقتصادی به طور کلی به معنای تجزیه و تحلیل شانس موفقیت یک فعالیت اقتصادی است.

خروجی نهایی مطالعات طرح تجاری یا همان طرح توجیهی، ارائه یک مدل تصمیم گیری به ذینفعان و بانیان مجری طرح است که نشان دهنده دورنمایی از وضعیت و شرایط تولید محصول مورد نظر در آینده می باشد. یک طرح تجاری جامع، مستند و استاندارد این قابلیت را دارد که همه ابعاد مختلف اثرگذار بر پروژه را به طور دقیق مورد بررسی و کالبد شکافی قرار دهد.

با استفاده از این مطالعات نقاط قوت و ضعف ایده سرمایه گذاری شناسایی شده و می توان راهکار هایی جهت مقابله با تهدید های موجود در بازار اتخاذ نمود.

طرح توجیهی:

به طور خلاصه می توان گفت که طرح توجیهی عبارت است از مجموعه مطالعات و محاسباتی که برای یک ایده انجام می شود تا در ابتدا آن ایده را شرح دهد و در مرحله بعد مشخص کند که آیا امکان انجام آن است یا خیر.

طرح های توجیهی در زمینه یک پروژه تا چه حد حائز اهمیت هستند؟

اهمیت طرح کسب و کار یا همان طرح توجیهی به حدی است که در کشور های پیشرفته، گام نخست در فرآیند اتخاذ تصمیم گیری سرمایه گذاران و مدیران ارشد سازمان به حساب می آید. مطالعات امکان سنجی نقطه عطف فرآیند تصمیم گیری در اجرای پروژه یا انجام سرمایه گذاری هستند. به این خاطر که نتیجه این مطالعات روند سرمایه گذاری را مشخص کرده و به این پرسش پاسخ می دهد که آیا پروژه توجیه اقتصادی دارد یا خیر؟

طرح کسب و کار در بخش های مختلف یک فعالیت صنعتی می تواند تهیه و تنظیم شود، مانند تهیه طرح تجاری در بخش گردشگری، خدمات، تولید و کشاورزی. طرح کسب و کار علاوه بر نمایان کردن دورنمایی از پروژه و تعیین نقشه راه برای سرمایه گذار، کاربرد های دیگری نیز دارد که از آن جمله می توان به جذب سرمایه گذار داخلی و خارجی، اخذ موافقت اصولی، افزایش سرمایه و تامین مالی پروژه اشاره نمود.

یک طرح توجیهی از چه بخش هایی تشکیل شده؟

یک طرح توجیهی به طور کلی شامل سه بخش است که عبارتند از:

الف.بخش های مطالعات بازار (Market Study) محصول را از نظر شرایط حاکم بر بازار بررسی می کند و نشان می دهد که آمار تولید محصول در کشور تا چند سال اخیر چقدر بوده و پیش بینی میزان ظرفیت بازار را انجام می دهد.

ب. توجیه پذیری فنی (Technical Feasibility) روش تولید محصول، ماشین آلات مورد نیاز، فضای سوله مورد نیاز، تعداد پرسنل مورد نیاز و… در این بخش نوشته خواهد شد.

ج. تجزیه و تحلیل مالی (Financial Analysis) سرمایه در گردش مورد نیاز، هزینه خرید ماشین آلات، حقوق ها و دستمزد های پرسنل و دیگر اسناد مالی در این قسمت بررسی و محاسبه خواهد شد و در نهایت با استفاده از نرم افزار کامفار از محاسبات خروجی گرفته می شود.

مراحل نگارش یک طرح توجیهی عبارتند از:

  • گام اول: دريافت اطلاعات طرح توجيهی
  • گام دوم: تدوين قرارداد طرح توجيهی
  • گام سوم: تعيين مسير تهيه طرح توجيهی
  • گام چهارم: انتخاب تکنولوژی مورد نياز پروژه
  • گام پنجم: شروع نگارش طرح توجيهی

انواع مختلف طرح های توجیهی:

در ادامه با هم به بررسی انواع مختلف طرح های توجیهی می پردازیم:

طرح توجیهی قابل عرضه توسط شرکت ها به طور کلی در دو قالب ارائه می گردد:

1- طرح ایجاد «طرح ایجاد» به طرحی گفته می شود که برای یک واحد تولیدی که هنوز راه اندازی نشده، نگاشته می شود. در تنظیم این نوع طرح از اصطلاحات «موجود» و «مورد نیاز» استفاده می شود.

2- طرح توسعه «طرح توسعه» به طرحی گفته می شود که برای یک واحد تولیدی دارای پروانه بهره برداری، نگاشته می شود. این طرح برای توسعه یک واحد تولیدی، اعم از افزایش ظرفیت یا افزودن خط تولید جدید، می تواند کاربرد داشته باشد.

طرح های توسعه معمولا در پرداخت وام در اولویت قرار دارند. دلیل آن می تواند وجود توانایی برای باز پرداخت وام باشد. در این نوع طرح ها از اصطلاحات «موجود» و «پس از توسعه» استفاده می گردد.

تاپ وان مطالعه مقاله سرمایه پرخطر را به شما عزیزان پیشنهاد می نماید.

طرح توجیهی فنی اقتصادی

طرح توجیهی فنی اقتصادی

طرح توجیهی فنی اقتصادی چیست؟

نوعی طرح توجیهی است که معمولا به بانک ها و سرمایه گذاران جهت تامین مالی طرح های سرمایه گذاری ارائه می شود تا بر اساس برنامه زمان بندی و منابع مورد نیاز و همچنین با بررسی درآمد ها و شرایط بازگشت سرمایه، سرمایه گذار یا بانک را متقاعد سازد که در پروژه سودآوری مشارکت می کند.

بررسی توجیه پذیری هر طرح سرمایه گذاری در سه بخش مطالعات بازار، مطالعات فنی و مطالعات مالی صورت می پذیرد.

در این گونه طرح های توجیهی معمولا به موارد مختلفی اشاره می شود که از جمله آنها می توان به وضعیت بازار، مشخصات محصول، ظرفیت تولید، ماشین آلات لازم، میزان سرمایه گذاری و سود آوری طرح اشاره کرد.

طرح توجیهی گردشگری چیست؟

طرح توجیهی گردشگری، به معنای انجام مطالعات و تحقیقات در زمینه جاذبه های گردشگری یک منطقه است تا با توجه به ویژگی هایی که دارد در زمینه احداث یک مکان گردشگری در آن منطقه، تصمیم گیری شود.

کشور هایی که دارای جاذبه های گردشگری می باشند اقدام به تهیه و تدوین طرح هایی در جذب و جلب گردشگر از اقصی نقاط جهان می نمایند و از این طریق درآمد زیادی کسب می نمایند و بدین وسیله در توسعه اقتصادی کشورشان نقش مهمی ایفا می نمایند.

طرح توجیهی مواد غذایی چیست؟

در یک طرح تجاری برای مواد غذایی مانند سایر طرح های توجیهی، باید برنامه ریزی و تحقیق کنیم. ایده اولیه برای احداث یک مجتمع غذایی، برای رسیدن به حداکثر موفقیت باید با مطالعات گسترده همراه باشد.

در طرح تجاری مواد غذایی باید اول با انجام مطالعات گسترده و دقیق، یک مکان خاص در شهر یا روستا یا در ناحیه ای بین راهی، در نظر گرفته شود و در گام بعدی برای احداث مکانی از قبیل احداث یک کارخانه تولید صنایع غذایی و یا کارگاه بسته بندی مواد غذایی، فروشگاه پخش و توزیع مواد غذایی، رستوران درون شهری و یا برون شهری و… تصمیم گیری موثر انجام شود.

طرح توجیهی استارتاپی چیست؟

طرح تجاری استارتاپ در واقع نمایی دقیق و شرحی مفصل از چشم انداز کسب و کارمان را عرضه می کند. این طرح، اهداف کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت پروژه مان را ترسیم می‌کند و خطوط کلی و خط مشی آن را مشخص می کند تا با اجرای گام به گام آن، به هدف مورد نظرمان دست یابیم.

تهیه و تدوین یک طرح توجیهی برای شروع یک کسب و کار و یا برنامه ریزی برای اجرای یک پروژه یا ایده، مرحله ای بسیار حیاتی است. نوشتن چنین طرحی، از مراحل مهم در راه اندازی کسب و کار استارتاپی نیز می باشد.

طرح توجیهی صنعتی چیست؟

طرح توجیهی صنعتی، راهنمای کاملی است که می تواند یک کسب و کار تولیدی و صنعتی را به خوبی معرفی کند. این طرح نشان می دهد مسیری که یک کارخانه و یا واحد تولیدی و صنعتی در پیش گرفته است به درستی و بر مبنای اهداف و خط مشی های آن، طی می شود یا باید در آن تجدید نظر اتفاق بیفتد.

لازم است چشم انداز آینده کارخانه با توجه به مسیر قبلی طی شده توسط آن و شرایط قبلی کارخانه، ترسیم شود.

طرح توجیهی کشاورزی (Agricultural Feasibility Study):

بدون شک کشاورزی یکی از قدیمی ترین فعالیت های اقتصادی بشر بوده است. در دنیای امروز کشاورزی بعد از صنعت، ارتباط تنگاتنگی با توسعه و رشد اقتصادی کشورها دارد. به عبارتی توسعه کشاورزی در چارچوب توسعه ملی کشورها مورد بحث قرار می گیرد.

روند توسعه اقتصادی کشورهای توسعه یافته نشان می دهد که عمده این کشورها کشاورزی را به عنوان زیربنای توسعه اقتصادی خود قرار داده اند تا با استفاده از ظرفیت های فراوان آن، زمینه رشد سایر بخش ها نیز فراهم شود و به رشد قابل ملاحظه ای دست یافتند.

عمده فعالیت کشاورزی و زراعت در ایران به صورت سنتی اداره می شود، در حال حاضر صنعتی شدن و انتقال تکنولوژی در این عرصه به کندی صورت می گیرد و بیشتر این انتقال تکنولوژی مربوط به ادوات و تجهیزات کشاورزی است تا آنکه در زمینه زراعت و تحول در سیستم های نوین کشت باشد.

فرصت های کشاورزی در ایران:

  • چهار فصل بودن
  • تنوع محصولات کشاورزی
  • نیروی انسانی ارزان
  • رشد جمعیت
  • قیمت مناسب زمین
  • شرایط جغرافیایی
  • امکان صادرات به کشورهای همسایه

انواع طرح توجیهی کشاورزی:

پرورش ماهی در قفس

احداث گلخانه هیدروپونیک

توسعه سیستم آبیاری تحت فشار در مزارع کشاورزی

و…

طرح توجیهی زیست محیطی:

اگر صنعتی در رده ۱ و ۲ و ۳ رده صنعتی قرار گیرد مانند احداث گلخانه، پرورش ماهی های زینتی، بوم گردی، اقامتی و… نیازمند نگارش طرح توجیهی زیست محیطی می باشد. در غیر اینصورت در صورت قرارداشتن در رده ۴ و ۵ و بعضا رده ۶ نیازمند برنامه مدیریت محیط ریست (EMP) و رده ۶ و ۷ نیازمند انجام طرح گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA) می گردند.

طرح توجیهی خدماتی چیست؟

یک طرح توجیهی خدماتی به ارزیابی موفقیت یا عدم موفقیت یک فعالیت تجاری می پردازد. استارت آپ ها و مشاغل تازه کار، باید قبل از ارائه ایده ای جدید یا گسترش مجموعه فعلی، دقت لازم را در مورد تجارتی که در آن قدم نهاده اند، داشته باشند.

طرح توجیهی خدماتی، امکان اندازه گیری موفقیت یا عدم موفقیت هر شغل را فراهم می کند.جنبه های کلیدی که در این طرح بررسی می شوند شامل مواردی چون: دوام اقتصادی، دامنه بازار، ساختار منابع انسانی و… هستند

این طرح می تواند به صاحبان مشاغل کمک ‌کند تا بفهمند آیا مسیری که برای کسب و کار خود در پیش گرفته اند، درست است یا نه و چه اقدامات تصحیحی باید انجام شود. گزارش هایی که در این طرح ایجاد می شوند، برای اطمینان از پوشش کامل کسب و کار ها از همه سو هستند. در طی این فرآیند، از این گزارش ها برای رفع نواقص و پیشنهاد های بهبود کاری استفاده می شود.